Nghiên cúu tác dụng hạ đường huyết của thổ phục linh trên súc vật thực nghiệm

Luận án Nghiên cúu tác dụng hạ đường huyết của thổ phục linh trên súc vật thực nghiệm.Bệnh đái tháo đường(ĐTĐ) đã dược biết đến từ thời vãn minh cổ đại Trung Quốc, Ai Cập, Hy Lạp[62, ]48 ]. Khoáng 1550 năm trước còng nguyên, Ilìầv thuốc Iìgirời Hy Lạp da mô ta bệnh này với các triệu chứng ăn nhiều, uống nhiều, ticu nhiều, nước tiểu có (hrờng và gầy sút nhanh[62, 148].

Bệnh có chiều hướng lâng díìn theo thời gian và theo tốc độ phát triển của xã hội: theo điều tra của WHO năm 1995 thế giới có khoảng 118 triệu người mắc bệnh ĐTĐ, năm 2000 có 146 triệu người và dự đoán năm 2010 số bệnh nhân ĐTĐ lên đến 220 triệu người[48, 98, 136].

Hiện nay bệnh ĐTĐ đã thật sự trở tlìành gánh nạng về kinh tế cho nhiều quốc gia trên thố giới. Uơe tính ớ Anh chi phí cho diều trị và chăm sóc cho bệnh ĐTĐ chiếm 5% tổng số ngân sách chi phí cho y tế, còn ở Mỹ hàng năm chi trcn 100 lỷ USD cho việc chăm sóc bệnh này[48, 54].

Do tốc độ phát triển nhanh của bệnh, nên nhu cầu Ihuốc diều trị ĐTĐ cũng táng nhanh. Kc từ khi Best và Banting(1921) phát hiện ra insulin[62, 74] đến nay, hàng loạt thuốc điều trị ĐTĐ đã ra đời(các sulfonylurea, các higuanicỊ nhóm Ihiazoliclindion) và đang dược sử (lụng, nhằm cải ihiện cuộc sống cho người bộnh[74, 86,93].

Bốn cạnh các thuốc có nguồn gốc lổng hợp, các thuốc có nguồn gốc tháo (lược cũng (lang được quan tâm và phát tricn. ủy ban chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới về ĐTĐ dã khuyến nghị nên phát triển và san xuất các thuốc diều trị ĐTĐ cổ nguồn gốc Ihảo dược, bởi vì đây là nguồn dược liệu san có, tie sứ dụng, giá thành rẻ, dỗ chấp nhận cho cộng đổng, dặc biệt là các nước kém phát lrien[ J 47 Ị. Nhiéu tháo dược đã và đang được nghiên cứu sử dụng Irong và ngoài nước như: mướp đắng(Momordica charanlia L. Cucurbiiaccac)! 19, 26, 34], cỏ ngọt(Stcvia rcbaudiana Astcraceae)[37], tri mẫu(Ancmarrhcna asphodcloides Bunge)!. 11, 87, 140Ị, sinh địa(Rchmannia glulinosa Libosch vScrophuỉariaccac)! 1 1 ]….

Tomoji FUKUNAGA và cộng sự(1997), phát hiện tác dụng hạ glucose huyết(HGH) của dịch chiếl từ thân rỗ thổ phục ỉinh(Smilax glabra Roxb Smilacaccac) trôn chuội nhắl[ 138].

Theo Đõ Tấl Lợi, thổ phục linh là một vị Ihuốc được bào chế từ thân rẽ cùa mội số cây thuộc chi Smilax, trong đó cổ Smilax glabra Roxb (SG)[23].

SCi mọc hoang lất nhiéu nơi ở nước la, trong các tài liệu lưu truyền, cây (lược sử dụng như là thuốc bổi bổ cơ ihc, kích thích lieu hỏa, diều trị bệnh vay nen, chống viêmị 16, 23], nhưng lác dụng HGH chuađuDCđẻcậpclốn.

Qua nghiên cứu tliãm dò, chúng tôi cũng đã ihấy tác dụng HGH của vSG Việt Nam. Vì vậy, chúng tôi nghiên cứu clé tài này với các mục tiêu sau.

/. Đánh giá tác dụng ĨIGH của SG trên chuột nhắt theo các đường dùng thuốc khác nhauịuống, tiêm).

2. Tìm hiểu cơ chè tác dụng ĨỈGỈÍ của SG trên các mỏ hỉnh chuột ĐTĐ typ í vả ĐTĐ typ 2.

3. Xác định dộc tính cáp, dộc tính bán trường diễn cửa SG đẻ chuẩn bị cho việc thứ thuốc lâm sàng.