ĐẶC ĐIỂM VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN CỦA CÁC BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYP 2 KIỂM SOÁT ĐƯỜNG HUYẾT KÉM TẠI KHOA NỘI TIẾT – BỆNH VIỆN BẠCH MAI

ĐẶC ĐIỂM VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN CỦA CÁC BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYP 2 KIỂM SOÁT ĐƯỜNG HUYẾT KÉM TẠI KHOA NỘI TIẾT – BỆNH VIỆN BẠCH MAI
Nguyễn Thị Lan Hương1, Nguyễn Quang Bảy1,
1 Bệnh viện Bạch Mai
Tổng quan: Đái tháo đường là bệnh lý mạn tính có nhiều biến chứng nguy hiểm. Kiểm soát đường huyết kém làm xuất hiện sớm cũng như làm nặng thêm các biến chứng, đặc biệt là các biến chứng vi mạch. Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và một số yếu tố liên quan của các bệnh nhân đái tháo đường typ 2 kiểm soát đường huyết kém (HbA1C ≥ 8%) tại Khoa Nội tiết – Bệnh viện Bạch Mai. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 122 bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị Đái tháo đường type 2 ít nhất 3 tháng và lần này vào điều trị tại khoa Nội tiết Bệnh viện Bạch Mai, có xét nghiệm HbA1C ≥ 8,0% từ tháng 11/2021 đến tháng 7/2022. Kết quả: Trên tổng số 122 bệnh nhân có HbA1C ≥ 8%, tỷ lệ tuổi > 65 tuổi chiếm 54.1%. Trong đó, có thừa cân, béo phì chiếm 50.4%. Tỷ lệ đồng mắc cả 2 bệnh tăng huyết áp và rối loạn lipid máu chiếm 79.6% trong nhóm HbA1C 8-10, cao hơn so với 60.3% ở nhóm HbA1C >10, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê, (p= 0.038). Tỷ lệ hạ đường huyết cao (60%), trong đó có 15% trường hợp hạ đường huyết nặng phải điều trị cấp cứu. Các yếu tố: chỉ số khối cơ thể cao (OR: 0.080, KTC 95%: 0.013- 0.484, p= 0.006) và tuân thủ điều trị kém (OR: 0.193, KTC 95%: 0.041- 0.901, p= 0.036), có liên quan với biến chứng vi mạch có ý nghĩa thống kê. Kết luận: Đa số bệnh nhân đái tháo đường typ 2 kiểm soát kém là những người có nhiều bệnh lý đi kèm, tỷ lệ biến chứng cao và nguyên nhân sơ bộ có thể là do thừa cân béo phì và tuân thủ điều trị kém.

Theo IDF 2021, Việt Nam có xấp xỉ 4 triệu người  mắc  đái  tháo  đường,  chiếm  6%  dân  số theo lứa tuổi1. Bệnh có nhiều biến chứng mạn tính  ảnh  hưởng  nghiêm  trọng  đến  chất  lượng cuộc sống, tuổi thọ người bệnh, cũng như gánh nặng cho gia đình và xã hội2. Các biến chứng mạn  tínhnàyđược  phân  loại:  vi  mạch  (bệnh thần  kinh,  bệnh  thận  ĐTĐ,  bệnh  võng  mạc ĐTĐ), mạch máu lớn (bệnh tim mạch, đột quỵ và bệnh mạch máu ngoại vi)3,4và có liên quan mật thiết với kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, thực tế ở Việt Nam kiểm soát đường huyết rất kém, chỉ có 36,1% bệnh nhân đạt mục tiêu HbA1C5. Và trong thực tế, tỷ lệ đó còn thấp hơn, vì hơn một nửa (51,5%) số bệnh nhân không hề biết mình bị bệnh, và chỉ đi khám khi đường huyết rất cao hoặc nhiều biến chứng5.Tuy  nhiên  chưa  có  nhiều  nghiên  cứu  tập trung  đi  sâu  về  những  biến  chứng  nặng  nề  ở những bệnh nhân kiểm soát đường huyết kém. Vì vậy, để bước đầu tìm hiểu nguyên nhân và có cơ sở cho việc lên kế hoạch giáo dục hoặc can thiệp nhằm giúp các bệnh nhân đái tháo đường kiểm soát đường huyết tốt hơn cũng như làm bài học  cho  các  bệnh  nhân  đái  tháo  đường  khác, chúng tôi tiến hành nghiên cứu nàyvới mục tiêu:Mô tả đặc điểm lâm sàng và các yếu tố liên quan của các bệnh nhân ĐTĐ typ 2 kiểm soát đường huyết kém tại Khoa Nội tiết –Bệnh viện Bạch Mai.