CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ TRÀN DỊCH DƯỠNG CHẤP MÀNG PHỔI KHÔNG DO CHẤN THƯƠNG

CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ TRÀN DỊCH DƯỠNG CHẤP MÀNG PHỔI KHÔNG DO CHẤN THƯƠNG
Ngoc Cuong Nguyen1, Lê Tuấn Linh2, Đoàn Tiến Lưu3
Tràn dưỡng chấp màng phổi là tình trạng xuất hiện dịch dưỡng chấp trong khoang màng phổi. Có hai bệnh cảnh của tràn dưỡng chấp màng phổi là gặp phải sau phẫu thuật, chấn thương và tràn dưỡng chấp màng phổi tự phát. Nếu trường hợp tràn dưỡng chấp màng phổi sau phẫu thuật/chấn thương chẩn đoán xác định và điều trị can thiệp hiện nay tỷ lệ khỏi rất cao bởi hình thái tổn thương thường là rách ống ngực hoặc nhánh bên của ống ngực thì tràn dưỡng chấp màng phổi tự phát lại rất khó xác định vị trí tổn thương và điều trị là hết sức khó khăn. Những hiểu biết về giải phẫu của tuần hoàn dưỡng chấp hiện nay cho phép chẩn đoán và điều trị thành công ở một số bệnh nhân nhưng tỷ lệ này vẫn còn hạn chế. Bài viết này tổng quan về các nguyên nhân gây tràn dưỡng chấp màng phổi và chiến lược tiếp cận chẩn đoán, điều trị một bệnh nhân rò dưỡng chấp màng phổi tự phát từ can thiệp đến phẫu thuật hoặc gây dính màng phổi.

Tràn dịch dưỡng chấp màng phổi tự phát (DCMPTP) là bệnh tương đối hiếm gặp, bản chất là dịch bạch huyết ruột (dịch dưỡng chấp) rò rỉ vào khoang màng phổi. DCMPTP khó điều trị hơn so với các trường hợp tràn dịch dưỡng chấp màng phổi do chấn thương bởi vì khó chẩn đoán vị trí rò dưỡng chấp [1]. Trước đây, bệnh nhân có DCMPTP được chụp bạch huyết dưới màn tăng sáng và nút tắc ống ngực tương tự như tràn dịch dưỡng chấp màng phổi do chấn thương. Tuy nhiên, quan sát kết quả của nút tắc ống ngực hoặc phẫu thuật thắt ống ngực đối với DCPMTP thì một số bệnh nhân thấy không những dịch không giảm đi mà tràn dịch tăng lên rất nhiều sau khi điều trị. Hiện nay, kết hợp các nghiên cứu chẩn đoán không xâm lấn, ví dụ như chụp cộng hưởng từ bạch mạch và hiểu biết hơn về các biến thể giải phẫu của ống ngực thì một phương pháp có hệ thống hơn để tiếp cận chẩn đoán một bệnh nhân từ đó có chiến lược điều trị phù hợp [2]. Trong bài viết này, chúng tôi tập trung nhấn mạnh vai trò của chụp cộng hưởng từ bạch mạch để chẩn đoán các căn nguyên của DCMPTP và cập nhật mới nhất về tiếp cận điều trị những bệnh nhân này