Kiến thức, thái độ và thực hành vệ sinh tay thường quy và một số yếu tố liên quan của cán bộ y tế tại bệnh viện Y học cổ truyền Trung Ương năm 2018

Kiến thức, thái độ và thực hành vệ sinh tay thường quy và một số yếu tố liên quan của cán bộ y tế tại bệnh viện Y học cổ truyền Trung Ương năm 2018.Hiện nay, trên thế giới khoa học kĩ thuật ngày càng tiến bộ, có những bước nhảy vượt bậc trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là trong y tế. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện hoạt động khám chữa bệnh tại bệnh viện – nơi trực tiếp diễn ra các hoạt động chăm sóc y tế thì vấn đề nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) là một vấn đề được quan tâm và cũng là thách thức đối với tất cả các nước trên thế giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2005, mỗi ngày có 247 người tử vong tại Hoa Kỳ do nguyên nhân liên quan đến nhiễm khuẩn y tế [1], [2]. NKBV vẫn còn là vấn đề nan giải ngay cả ở các nước phát triển, rất nghiêm trọng ở những nước đang phát triển. Năm 2010, tỷ lệ NKBV chiếm 66,0% (97/147) của các nước đang phát triển [3]. Tại Việt Nam, năm 2014 theo nghiên cứu tại các bệnh viện cho thấy tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện là 2,5%; nhiễm trùng vết mổ trên những người bệnh có phẫu thuật chiếm từ 2,5% – 8,45% và viêm phổi bệnh viện trên các người bệnh có thở máy từ 40% – 50% [4].Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới chính người bệnh, gia đình và xã hội, có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh, tăng tỷ lệ tử vong, tăng chi phí cho y tế đồng thời ảnh hưởng đến uy tín và tăng gánh nặng cho các cơ sở y tế [5]. 

Vệ sinh tay thường quy trước và sau khi tiếp xúc với mỗi người bệnh  luôn được coi là biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất trong phòng ngừa nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV). Thực hiện tốt hướng dẫn vệ sinh tay thường quy trong các cơ sở điều trị có thể làm giảm 50% nhiễm khuẩn bệnh viện ở người bệnh [6]. Tỷ lệ NKBV là một trong những chỉ số quan trọng phản ánh chất lượng chuyên môn của bệnh viện, liên quan đến sự an toàn của người bệnh và nhân viên y tế (NVYT), vì thế mang tính nhạy cảm về phương diện xã hội [7]. Một trong số những nguyên nhân quan trọng gây ra tình trạng nhiễm khuẩn bệnh viện là kiến thức, thái độ, thực hành của nhân viên y tế về vệ sinh tay thường quy còn hạn chế. Nghiên cứu cho thấy kiến thức của nhân viên y tế chỉ đạt 57% [8], tỷ lệ tuân thủ VSBT ở NVYT tại các cơ sở y tế chỉ đạt từ 0% đến 32,1%[9]. Kiến thức, thái độ và thực hành về vệ sinh tay thường quy có ảnh hưởng rất lớn trong việc hạn chế nhiễm khuẩn bệnh viện, hạ thấp tỷ lệ nhiễm trùng vết mổ, tỷ lệ lây chéo trong điều trị, giảm tỷ lệ tử vong và tiết kiệm chi phí điều trị, chi phí chăm sóc và chi phí cơ hội chung của gia đình và xã hội. 
Để hạn chế nhiễm khuẩn bệnh viện, thì việc các cán bộ y tế Bệnh viện Y học cổ truyền Trung Ương nói chung và các NVYT nói chung khi có kiến thức đầy đủ, chính xác và có thái độ đúng mức thì có thể họ sẽ thực hành tốt về vệ sinh tay thường quy nhằm hạn chế nhiễm khuẩn bệnh viện khi làm việc trong các môi trường bệnh viện. Liệu rằng kiến thức và thái độ về nhiễm khuẩn bệnh viện của những nhân viên y tế của Bệnh viện Y học cổ truyền này như thế nào?  Họ đã tuân thủ vệ sinh tay thường quy ra sao? Để làm rõ những câu hỏi này, chúng tôi thực hiện đề tài này với 2 mục tiêu:
1.    Mô tả thực trạng kiến thức, thái độ và thực hành vệ sinh tay thường quy của cán bộ y tế tại Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương năm 2018.
2.    Phân tích một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành vệ sinh tay thường quy của cán bộ y tế tại Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương năm 2018

MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ    1
Chương 1: TỔNG QUAN    3
1.1.    Một số khái niệm    3
1.2.Chỉ định và phương tiện vệ sinh tay    4
1.3.Quy trình vệ sinh tay thường quy    5
1.4.Tầm quan trọng của vệ sinh tay thường quy    8
1.5.Hiệu quả vệ sinh tay thường quy trong phòng ngừa nhiễm khuẩn bệnh viện    9
1.6.Một số nghiên cứu về kiến thức, thái độ, thực hành về vệ sinh tay thường quy của cán bộ y tế    13
1.7.Một số yếu tố liên quan tới kiến thức, thái độ, thực hành vệ sinh tay thường quy của cán bộ y tế    18
1.8.Khung lý thuyết nghiên cứu    20
1.9.Giới thiệu về Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương    21
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU    22
2.1. Đối tượng nghiên cứu    22
2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu    22
2.3. Phương pháp nghiên cứu    22
2.4. Biến số, chỉ số nghiên cứu    23
2.5. Công cụ và kỹ thuật thu thập thông tin    24
2.6. Xử lý và phân tích số liệu    25
2.7. Sai số và cách khắc phục    26
2.8. Đạo đức nghiên cứu    27
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU    28
3.1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu    28
3.2. Kiến thức, thái độ, thực hành về một số quy định vệ sinh tay thường quy    31
3.3. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ, thực hành vệ sinh tay thường quy    38
Chương 4: BÀN LUẬN    50
4.1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu    50
4.2. Thực trạng kiến thức, thái độ và thực hành vệ sinh tay thường quy của cán bộ y tế tại Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương    51
4.3. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành vệ sinh tay thường quy của cán bộ y tế tại Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương    57
4.4. Một số hạn chế của nghiên cứu    61
KẾT LUẬN    62
KHUYẾN NGHỊ    64
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1.     Đặc điểm đối tượng nghiên cứu    28
Bảng 3.2.     Nguồn thông tin về vệ sinh tay thường quy    29
Bảng 3.3.     Một số hoạt động Bệnh viện YHCT TW và mức độ chủ động tìm hiểu tài liệu/thông tin về KSNK    30
Bảng 3.4.     Kiến thức đúng về vệ sinh tay thường quy của cán bộ y tế    31
Bảng 3.5.     Kiến thức đúng về sử dụng hoá chất trong vệ sinh tay thường quy của cán bộ y tế    33
Bảng 3.6.     Thái độ tích cực của nhân viên y tế đối với công tác kiểm soát nhiễm khuẩn    36
Bảng 3.7.     Tỷ lệ NVYT thực hành đúng về vệ sinh tay thường quy    37
Bảng 3.8.     Mối liên quan giữa một số đặc điểm của NVYT với kiến thức đạt về kiểm soát nhiễm khuẩn    38
Bảng 3.9.     Mối liên quan giữa một số hoạt động của bệnh viện và mức độ chủ động tìm hiểu thông tin về KSNK với việc có kiến thức đạt về kiểm soát nhiễm khuẩn của NVYT    39
Bảng 3.10. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của NVYT với thái độ về kiểm soát nhiễm khuẩn của NVYT    40
Bảng 3.11. Mối liên quan giữa một số hoạt động của bệnh viện với thái độ về vệ sinh tay thường quy của    41
Bảng 3.12. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của NVYT với thực hành vệ sinh tay thường quy trước khi tiếp xúc với bệnh nhân    42
Bảng 3.13. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của NVYT với thực hành vệ sinh tay thường quy trước khi làm thủ thuật    43
Bảng 3. 14. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của NVYT với thực hành vệ sinh tay thường quy sau khi tiếp xúc với máu    45
Bảng 3.15. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của NVYT với thực hành vệ sinh tay thường quy sau khi tiếp xúc với bệnh nhân    46
Bảng 3.16. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của NVYT với thực hành vệ sinh tay thường quy sau khi tiếp xúc với môi trường xung quanh bệnh nhân    48
    
DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Tỷ lệ nhân viên y tế có kiến thức đạt về kiểm soát nhiễm khuẩn    35
Biểu đồ 3.2. Thái độ chung của nhân viên y tế đối với công tác kiểm soát nhiễm khuẩn    37