Nguy cơ và thực trạng lây nhiễm nghề nghiệp của nhân viên y tế trên thế giới và tại Việt Nam

Nguy cơ và thực trạng lây nhiễm nghề nghiệp của nhân viên y tế trên thế giới và tại Việt Nam
Risk factors and situation of occupational infection of health care workers in the world and Vietnam
Tác giả: Lê Anh Thư, Nguyễn Duy Bảo, Nguyễn Việt Hùng
Tóm tắt:
Nguy cơ lây nhiễm của nhân viên y tế (NVYT) bắt nguồn từ các vi sinh vật (VSV) trong bệnh viện (đa dạng, dễ biến đổi) bao gồm các vi rút, vi khuẩn, ký sinh trùng… tồn tại trong cơ thể bệnh nhân, chất thải, phương tiện trung gian (dụng cụ y tế tái sử dụng, bàn tay NVYT), kết hợp với điều kiện đặc thù như quá tải, cường độ làm việc cao, trực đêm, cấp cứu … sẽ gây lây nhiễm nghề nghiệp (LNNN) và bệnh nghề nghiệp (BNN) thông qua các đường máu, hô hấp, tiếp xúc trực tiếp. Trong đó LNNN qua đường máu do vật sắc nhọn (VSN) là nguy hiểm nhất với tổn thương kép – lây truyền bệnh qua nơi tổn thương. Ước tính trên thế giới, hàng năm có 3 triệu NVYT tiếp xúc với đường máu (HBV: 2 triệu, HCV: 0,9 triệu, HIV: 17.000) có thể gây nhiễm lần lượt là 70.000; 15.000; 1000. Chủ yếu tập trung ở các nước đang phát triển. Tại Việt Nam nghiên cứu năm 2012 ước tính ca mắc bệnh là HBV: 50/100.000 ca; HIV do VSN: 0,2/100.000. Các nghiên cứu hiện nay về yếu tố nguy cơ và thực trạng LNNN, BNN của NVYT đối với các bệnh thường gặp và bệnh mới xuất hiện sẽ là căn cứ để thực hiện các biện pháp phòng ngửa hiệu quả chống lây nhiễm cho NVYT tại mỗi cơ sở, mỗi nước.