Thực trạng nguồn nhân lực và một số yếu tố liên quan đến động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013

Thực trạng nguồn nhân lực và một số yếu tố liên quan đến động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013.Nguồn nhân lực là yếu tố cấu thành nên tố chức, vận hành tổ chức và quyết định sự thành bại của tổ chức. Đối VỚI hệ thống y tế, nhân lực có vai trò đặc biệt quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động chăm sóc người bệnh (CSNB), thực tế hoạt động cung cấp dịch vụ cũng cho thấy người lao động trong cơ sở y tế là yếu tố quan trọng nhất, là động lực của mọi quá trình cung cấp dịch vụ. Do vậy nghiên cứu về nhân lực y tế sẽ giúp cơ sở y tế thấy được nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ cho hoạt cung cấp dịch vụ, từ đó đảm bảo xếp đúng người đúng việc vào đúng thời điểm cần thiết và linh hoạt đối phó VỚI biến động bên ngoài.

Nguồn nhân lực y tế đang có sự thiếu hụt nghiêm trọng ở quy mô toàn cầu, theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) có 57/192 quốc gia thiếu hụt nhân viên y tế (NVYT), cần phải có thêm 4,3 triệu NVYT trong đó có 2,4 triệu bác sỹ, y tá, hộ sinh để đáp ứng nhu cầu về chăm sóc y tế. Ngoài nguyên nhân do thiếu chuân bị đầu vào, nguồn nhân lực còn thiếu hụt do những nguyên nhân khác như di cư, thay đối nghề nghiệp, nghỉ hưu sớm do sức khỏe. Tuy nhiên, trên thế giới nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố về động lực làm việc rất quan trọng để duy trì nguồn nhân lực của cơ quan tổ chức [31].
Nghiên cứu trong và ngoài nước chỉ ra rằng để duy trì nguồn nhân lực của một cơ sở chăm sóc sức khỏe cần phải tạo được động lực làm việc cho NVYT để có thể thực hiện công việc đạt hiệu quả cao, ngược lại khi không có động lực thúc đây NVYT sẽ làm giảm các dịch vụ chăm sóc y tế cho người bệnh hoặc NVYT không gán bó với cơ sở chăm sóc sức khỏe như nghiên cứu Inke Mathauer và Ingo Imhoff (2006) VỚI các chuyên gia y tế tại Benin và Kenya. Nghiên cứu của Percefoni Lambrou và cộng sự (2010) đối với nhân viên y tế ở Síp, Tại Việt Nam như nghiên cứu của Marjolem Dieleman và cộng sự (2008) tiến hành tại 2 tỉnh Miền Bắc Việt Nam.
Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp là bệnh viện hạng II, trực thuộc Sở Y tế Đồng Tháp tọa lạc tại 144 Mai Văn Khải xã Mỹ Tân, thành phố Cao Lãnh, Đồng Tháp. Đen ngày 30/06/2012 bệnh viện có 750 giường kế hoạch, có 748 nhân viên: trong đó có 136 bác sĩ (01 TS, 10 CKn, 51 CKĨ, 13 thạc sỹ), 38 dược sỹ (01 thạc sỹ, 01 chuyên khoa 1, 07 dược sĩ đại học), 373 điều dưỡng (30 đại học, 2 Cao đẳng), 43 nữ hộ sinh, 45 kỹ thuật viên, cán bộ khác 111 [2]. Được chia ra: 20 khoa lâm sàng, 10 khoa không giường bệnh và 7 phòng chức năng. Hoạt động chuyên môn của bệnh viện tăng theo từng năm như số giường thực hiện 06 tháng 2012 là 898 (119,5%), số người bệnh điều trị nội trú là 25.035 (146,3 %). Mỗi ngày BV thực hiện khám ngoại trú cho hơn 1.000 người và điều trị nội trú cho khoảng hơn 900 NB [1 ].
Qua đó thấy rằng công việc của NVYT tại bệnh viện trong đó có ĐD xảy ra quá tải. Vì ĐD là lực lượng chính cung cấp các dịch vụ CSNB trong bệnh viện. ĐD là người thực hiện các y lệnh của bác sỹ về điều trị và chăm sóc cho người bệnh (NB) và còn phải giao tiếp thường xuyên với thân nhân người bệnh đây có thể là một áp lực với họ. Ngoài ra còn chịu sự chỉ đạo, quản lý của lãnh đạo bệnh viện, trưởng khoa đây có thể là các yếu tố gây ra những áp lực khi làm việc hay những bất đồng trong công việc giữa cá nhân trong khoa phòng VỚI nhau cũng gây ra những xung đột khi làm việc. Những yếu tố trên có thể dẫn đến giảm động lực làm việc của ĐD tại bệnh viện. Chính vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Thực trạng nguồn nhân lực và một số yếu tố liên quan đến động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013”. 
MỤC TIÊU
1.    Mô tả thực trạng nguồn nhân lực tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013.
2.    Mô tả động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013.
3.    Xác đinh một số yếu liên quan đến động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013.

Với tình trạng quá tải tại các bệnh viện tuyến tỉnh và tuyến Trung ương như hiện nay, cùng với nhu cầu xã hội về chăm sóc y tế ngày càng cao, áp lực trong công việc liệu điều dưỡng (ĐD) nói riêng có đủ động lực để làm việc hay không? Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cím “Thực trạng nguồn nhân lực và một số yếu tố liên quan đến động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viên Đa khoa Đồng Tháp năm 20ỉ y VỚI mục tiêu: (1 ) Mô tả thực trạng nguồn nhân lực tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013; (2) Mô tả động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013; (3) Xác định một số yếu tố liên quan đến động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013. Nghiên cứu tiến hành theo phương pháp mô tả cắt ngang, kết hợp định lượng và đinh tính. Có tất cả 241 điều dưỡng tham gia phát vấn bộ câu hỏi có cấu trúc. NỘI dung nghiên cứu liên quan đến các yếu tố xã hội /nghề nghiệp và các tiểu mục/yếu tố động lực làm việc, số liệu được nhập và phân tích với phần mềm Epi Data 3.1 và SPSS 16.0.
Kết quả nghiên cứu cho thấy có sự thiếu hụt nguồn nhân lực, cơ cấu các bộ phận chưa phù họp. Tỷ lệ điều dưỡng có động lực làm việc theo từng yếu tố đạt thấp: yếu tố thừa nhận thành tích (30,7%); yếu tố thành đạt (34,4%); yếu tố chính sách, chế độ quản trị (39,4%); yếu tố điều kiện làm việc (40,7%); yếu tố quan hệ lãnh đạo, đồng nghiệp (43,2%); yếu tố công việc (44,4%); yếu tố thăng tiến (54,8%). Nghiên cứu cũng chỉ ra có mối liên quan ý nghĩa thống kê về động lực làm việc chung của điều dưỡng tại bệnh viện (BV) VỚI các yếu tố: tình trạng hôn nhân, công việc, thừa nhận thành tích, thăng tiến, thành đạt, quan hệ lãnh đạo và đồng nghiệp, chính sách và chế độ quản trị, điều kiện làm việc. Phân tích hồi quy logistic cho thấy: yếu tố công việc, yếu tố quan hệ lãnh đạo và đồng nghiệp, yếu tố điều kiện làm việc là có mối liên quan với động lực làm việc chung, có giá trị dự đoán động lực làm việc chung của điều dưỡng.
Từ kết quả nghiên cứu này chúng tôi đưa ra một số khuyến cáo: cần có chính sách và chế độ phù họp, tạo điều kiện làm việc cho đội ngũ điều dưỡng nói riêng và nguồn  
nhân lực y tế tại BV nói chung, nhằm duy trì và nâng cao động lực làm việc và giải quyết vấn đề thiếu hụt nguồn nhân lực y tế giúp hoạt động của BV đạt hiệu quả hơn.

MỤC LỤC Thực trạng nguồn nhân lực và một số yếu tố liên quan đến động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp năm 2013
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT    V
DANH MỤC BẢNG VÀ HỈNH    vi
TÓM TẮT NGHIÊN cửu    viii
ĐẶT VÁN ĐỀ    1
MỤC TIÊU    3
CHƯƠNG 1: TỎNG QUAN TÀI LIỆU    4
1.1.    Nguồn nhân lực y tế    4
1.1.1.    Khải niệm về nguồn nhân lực y tế    4
1.1.2.    Thực trạng nguồn nhân lực y tế trên Thế giới    5
1.1.3.    Thực trạng nguồn nhân lực y tế Việt Nam    8
1.1.4.    Ouàn lý nguồn nhân lực y tế    9
1.1.4.    ỉ. Định nghĩa quản lý nguồn nhân lực    9
ỉ. 1.4.2. Chiến lược nâng cao hiệu suất nguồn nhân lực hiện có    10
ỉ. 1.4.3 Động cơ, động viên khuyến khích lao động    11
1.2.    Mô hình tổ chức, chức năng nhiệm vụ và định mức biên chế của bệnh viện    12
1.2.    ỉ. Khải niệm hênh viện    12
1.2.2.    Phân loại hênh viện    12
1.2.3.    Chức năng nhiệm vụ của bệnh viện    13
1.2.4.    Định mức biên chế cùa hênh viện    13
1.3.    Động lực lao động và các yếu tố liên quan đến    động lực lao động    14
1.3.1.    Định nghĩa Động lực    14 
ii
1.3.2.    Động lực lao động    
1.3.3.     Học thuyết về động lực    14
1.3.4.     Các phương hướng tạo động lực trong lao động    16
1.3.5.     Những nghiên cứu trên thế giới và tại Việt Nam    17
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cứu    20
2.1.    Đối tượng nghiên cứu    20
2.2.    Thời gian và địa điểm nghiên cứu    20
2.3.    Thiết kế nghiên cứu    20
2.4.    Cỡ mẫu và cách chọn mẫu    20
2.5.    Phương pháp thu thập số liệu    21
2.6.    Các biến số nghiên cứu    21
2.7.    Phương pháp phân tích số liệu    22
2.8.    Đạo đức nghiên cứu    23
2.9.    Hạn chế nghiên cứu và biện pháp khắc phục    23
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN cửu    25
3.1.    Thực trạng nguồn nhân lực tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp    25
3.1.1.    Phân loại theo chuyên môn    25
3.1.2.    Phân loại theo định mức biên chế Thông tư 08    26
3.2.     Động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp    27
3.2.1.     Đặc điêm Điều dưỡng tại bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp    27
3.2.2.    Động lực làm việc của Điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp    29
3.3.    Một số yếu tố liên quan đến động lực làm việc của Điều dưỡng tại Bệnh viện Đa
khoa Đồng Tháp    37 
3.3.1.    Mối liên quan giữa động lực làm việc chung với các yếu tổ nhân khẩu học,
thu nhập và nghề nghiệp của điều dưỡng    37
3.3.2.    Mối liên quan giữa động lực làm việc chung với các yếu to động lực làm
việc    39
3.3.3.    Mỗi liên quan đến động lực làm việc chung cua Điều dưỡng với các yếu tố
khi phân tích hòi quy logistic    42
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN    44
4.1.    Thực trạng nguồn nhân lực tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp    44
4.2.     Động lực làm việc của Điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp    46
4.2.     ỉ. Đặc diêm Điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp    46
4.2.2.    Động lực làm việc của Điều dưỡng    47
4.3.    Một số yếu tố liên quan đến động lực làm việc của Điều dưỡng tại Bệnh viện Đa
khoa Đồng Tháp    58
4.3.1.    Mối liên quan giữa động lực làm việc chung của Điều dưỡng với yếu tố
nhân khấu học, thu nhập, nghề nghiệp    59
4.3.2.    Mối liên quan giữa động lực làm việc chung của Điều dưỡng với các yếu tố
động lực làm việc    59
4.3.3.    Mối liên quan đến động lực làm việc chung của Điều dưỡng với các yếu tố
khi phân tích hồi quy logistic    63
4.4.    Một số tồn tại của phưong pháp và kết quả nghiên cứu    64
KÉT LUẬN    65
KHUYẾN NGHỊ    :    67
TÀI LIỆU THAM KHẢO    68
PHỤ LỤC    72
PHỤ LỤC 1: Khung lý thuyết    72
PHỤ LỤC 2: Biến số nghiên cứu.