Tổng quan xu hướng mắc mới bệnh ung thư tuyến giáp trên thế giới và Việt Nam, giai đoạn 2009-2019

Tổng quan xu hướng mắc mới bệnh ung thư tuyến giáp trên thế giới và Việt Nam, giai đoạn 2009-2019
Đỗ Thị Thanh Toàn, Nguyễn Bích Nguyệt, Trần Thị Thanh Hương
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Nghiên cứu tổng quan mô tả xu hướng mắc mới bệnh ung thư tuyến giáp trên Thế giới và Việt Nam. 25 nghiên cứu và báo cáo trên thế giới và Việt Nam đã được lựa chọn vào nghiên cứu cho thấy một xu hướng chung là sự gia tăng đáng kể về tỷ lệ mới mắc bệnh tại các quốc gia, tuy nhiên vào nửa cuối giai đoạn 2009 – 2019 bắt đầu có sự giảm tỷ lệ tại một số quốc gia như Hàn Quốc, Hoa Kỳ. Nữ giới có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn rất nhiều so với nam giới (tỷ lệ mắc ở nữ giới đã tăng gấp hơn 2 lần từ 4,7/100.000 lên 10,2/100.000 trong năm 2018). Các quốc gia có thu nhập cao có tỷ lệ mới mắc cao hơn so với các quốc gia có thu nhập trung bình thấp. Ghi nhận ung thư có vai trò quan trọng trong thống kê báo cáo dữ liệu về xu hướng mắc mới ung thư tuyến giáp. 

Ung thư tuyến giáp là loại ung thư nội tiết phổ biến nhất và đang có sự gia tăng nhanh chóng tỷ lệ mắc trên thế giới. Theo GLOBOCAN 2018, số ca mắc ung thư tuyến giáp trên toàn thể giới là 567.233, chiếm 3,1% tổng số ca ung thư được ghi nhận, trong đó số ca mắc ở nữ giới cao hơn nam giới xấp xỉ 3 lần (436.344 và 130.889). Cũng trong năm 2018, ước tính số ca tử vong do ung thư tuyến giáp là 25.514 ở nữ giới và 15.557 ở nam giới, tương ứng với tỷ lệ tử vong của khoảng 0,5/100.000 nữ giới và 0,4/100.000 nam giới.1 Tại Việt Nam, ung thư tuyến giáp cũng có xu hướng gia tăng nhanh chóng và trở thành 1 trong 10 loại ung thư phổ biến với số ca mắc năm 2018 là 5.418 trường hợp  với  tỷ  lệ  tử  vong  khoảng  0,46/100.000 người.2Sự gia tăng tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp trong những năm qua còn nhiều tranh cãi. Có bằng chứng cho thấy rằng với sự tiến bộ trong phương  pháp  phát  hiện  và  chính  sách  sàng lọc sẽ làm tăng khả năng phát hiện bệnh,3 sự chẩn đoán quá mức gây ra tăng sự phát hiện bệnh ở những khối u nhỏ hay sự gia tăng thực sự ở các yếu tố nguy cơ gây bệnh (phóng xạ, béo phì, dinh dưỡng, lối sống…).4,5 Nghiên cứu tổng quan này sẽ giúp mô tả xu hướng mắc mới bệnh ung thư tuyến giáp trên thế giới và tại Việt Nam, là cơ sở để giúp đưa ra những chính sách dự phòng phù hợp.