Nghiên cứu chẩn đoán và điều trị ung thư tụy ngoại tiết

Luận án Nghiên cứu chẩn đoán và điều trị ung thư tụy ngoại tiết

Luận án tiến sĩ : Đỗ Trường Sơn

Năm bảo vệ : 2004

Hướng dẫn khoa học : GS.TS Đỗ Kim Sơn

Ung thư tuy có 2 loại: Ung thư tuy nội tiết và ung thư tuy ngoại tiết. Ung thư tuy nội tiết chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ trong tổng số các ung thư tuy nói chung. 
Tần suất mắc bệnh của ung thư tuy thay đổi theo từng nước và từng vùng khác nhau trên thế giới [42]. Nhưng nhìn chung tỷ lệ mới mác hàng năm của ung thư tuy có chiều hướng tăng nhanh ở tất cả các nước, đặc biệt là những nước công nghệ phát triển [96] [109]. 
Ung thư tuy ngoại tiết là một bệnh nặng có tiên lượng xấu. Tại Mỹ. ung thư tuy đứng hàng thứ 2 trong số các nguyên nhân chết của ung thư đường tiêu hoá và đứng hàng thứ 5 trong số các nguyên nhân chết do ung thư nói chung [42] [118]. Tỷ lệ sống sau 5 năm của ung thư tuy chỉ đạt từ 1-2% [13] [37]. Tỷ lệ này có tăng lên trong những năm gần đây nhưng nói chung cũng không vượt quá mức 7% [53] [57] [92] [120] 

Những nghiên cứu dịch tễ học về ung thư tuy gần đây nhất cho thấy nhiều vấn đề về nguyên nhân sinh bệnh của ung thư tuy chưa được làm sảng tỏ. Chỉ có thể đưa ra được một số các yếu tố nguy cơ của ung thư tuy như tiếp súc vì nghề nghiệp với một số hoá chất, thói quen sinh hoạt như nghiện rượu, hút thuốc lá, chế độ ăn nhiều mỡ [110]. 
Việc chẩn đoán ung thư tuy, đặc biệt là chẩn đoán sớm còn gặp nhiều khó khăn, mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong các phương tiện chẩn đoán như siêu âm, chụp cắt lớp, chụp ống tuy và ống mật chủ ngược dòng (ERCP) [64] [74] [113], chọc sinh thiết tuy dưới hướng dẫn của siêu âm [53] và gắn đây nhất là khả năng sử dụng các “chất chỉ điểm khối u” (Tumor markers) [103] [131]. Gudjonsson và cộng sự trong khi xem xét các khả năng chẩn đoán của ung thư tuy đã cho thấy tỷ lệ chẩn đoán sai lên tới 40-62% so với kết quả xác nhận của mô học [84] [92]. Ngay khi mổ ra nếu khối u đã to thì việc xác định vị trí xuất phát của u lúc ban đầu cũng không phải để dàng. Chính vì những lý do đó mà việc so sánh các tấn xuất mắc bệnh của ung thư tuy giữa các công bố khác nhau của từng vùng và từng nước là cũng không đủ độ chính xác cao. 
Ở Việt Nam việc nghiên cứu ung thư tuy chưa được chú ý đúng mức. Chưa có một nghiên cứu nào mang tỉnh dịch tễ học đối với ung thư tuy vì thể khó có thể đánh giá được tấn xuất mắc bệnh này. Tuy nhiên trong vòng mấy năm trở lại đây, nhờ việc phát triển rộng rãi các phương tiện chán đoán hình ảnh như siêu âm, đặc biệt là chụp cắt lớp vi tính, số trường hợp ung thư tuy được chẩn đoán và mố có chiều hướng tăng rõ rệt. Theo công bỏ về ghi nhận ung thư mới đây của Phạm thị Hoàng Anh (Bệnh viện K Hànội) (11 thì ung thư tuy đứng hàng thứ 4 trong số các ung thư đường tiêu hoá nói chung. 
Chính vì những lý do nêu trên, chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu “Chẩn đoán và điều trị ung thư tụy" nhầm những mục tiêu sau đây: 
1. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của ung thư tuy ngoại tiết trên cơ sở những trường hợp ung thư tuy được xác định chẩn đoán và phẫu thuật tại bệnh viện Việt Đức. 
2. Đánh giá kết quả điều trị của những phương pháp phẫu thuật đã được áp dụng đối với ung thư tuy