Nghiên cứu tình hình và yếu tố liên quan nhiễm Toxocara canis, Strongyloides stercoralis, Echinococcus ở bệnh nhân nổi mày đay tại phòng khám da liễu Bệnh viện Chuyên khoa Tâm thần và Da liễu tỉnh Hậu Giang năm 2019 – 2020

Luận văn thạc sĩ y học xét nghiệm Nghiên cứu tình hình và yếu tố liên quan nhiễm Toxocara canis, Strongyloides stercoralis, Echinococcus ở bệnh nhân nổi mày đay tại phòng khám da liễu Bệnh viện Chuyên khoa Tâm thần và Da liễu tỉnh Hậu Giang năm 2019 – 2020.Từ lâu chó mèo được xem là vật nuôi gần gũi, thân thiết nhất của con người. Ngoài việc giữ nhà, bắt chuột, làm nghiệp vụ đi săn, dẫn đường và làm cảnh, người ta còn nuôi chó mèo do có nhiều đặc điểm đặc biệt hơn các loài vật nuôi khác như: thông minh và trung thành ngoài ra có thể để bầu bạn. Điều này giải thích tại sao có nhiều người nuôi chó và yêu thương chúng đến vậy [28], [29]. Tuy nhiên chó, mèo, cừu là những động vật mang nhiều mầm bệnh như Toxocara canis, Strongyloides stercoralis, Echinococcus. Nhiễm T. canis, S. stercoralis, Echinococcus là một bệnh lý phổ biến hiện nay, gây khó chịu cho bệnh nhân như dị ứng ngứa, nổi mẫn, mày đay, đau đầu, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, … ảnh hưởng đến sinh hoạt và cuộc sống [1], [6], [22].
Con cái trưởng thành của Toxocara canis (giun đũa chó) có khoảng đến 200.000 trứng mỗi ngày. Trứng được phóng thích ra môi trường thông qua sự phóng uế bừa bãi của các loài vật nhiễm bệnh [36], [37], [40]… Người bị nhiễm bệnh do tình cờ nuốt trứng có ấu trùng nhiễm trong đất, nước, rau, thịt động vật chưa nấu chín. Echinococcus (sán dãi chó) khi lớn lên sẽ chèn ép mô chung quanh gây teo mô (gan, phổi). Các chất thải của Toxocara canis, Strongyloides stercoralis, Echinococcus đôi khi gây hen, suyễn, mày đay [43]. Strongyloides stercoralis (giun lươn) gây đau bụng, tiêu chảy…và có chu kỳ tự nhiễm.

Toxocara canis, Echinococcus có nang phát triển chậm. Các loại ký sinh trùng này không có triệu chứng rõ ràng, tình trạng nhiễm bệnh có thể kéo dài nhiều năm vì không được phát hiện và điều trị [1], [19], [41]. Toxocara canis, Echinococcus còn gọi là bệnh “ấu trùng di chuyển nội tạng”, người là ký chủ ngẫu nhiên, ký sinh trùng lạc chủ, các ấu trùng đi vào trong ruột, di chuyển đến nội tạng, nơi đây chúng có thể sống nhiều năm ở dạng tự do hay hóa kén nhưng không bao giờ phát triển đến giai đoạn trưởng thành nên y văn ghi nhận đây là2 hiện tượng “ngõ cùng ký sinh” ở người vì thế không bao giờ tìm thấy trứng trong phân việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào huyết thanh miễn dịch [11], [21]. Ký sinh trùng chu du khắp cơ thể như da, ruột, gan, phổi, não, giảm thị lực hoặc mù mắt, thận và gây ra các triệu chứng đau bụng, vàng da, tổn thương gan, sốt, ho, đau ngực, khó thở, hen, viêm phổi, đau bụng vùng thượng vị, tiêu chảy, viêm da, nổi sẩn, ngứa, mày đay… nếu bệnh không được chẩn đoán và điều trị kịp thời bệnh nhân có thể tử vong [10], [21], [41]. Với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn, chúng tôi tiến hành tiến hành đề tài: “Nghiên cứu tình hình và yếu tố liên quan nhiễm Toxocara canis, Strongyloides stercoralis, Echinococcus ở bệnh nhân nổi mày đay tại phòng khám da liễu Bệnh viện Chuyên khoa Tâm thần và Da liễu tỉnh Hậu Giang năm 2019 – 2020” với hai mục tiêu cụ thể sau:
1. Xác định tỉ lệ nhiễm Toxocara canis, Strongyloides stercoralis, Echinococcus bằng kỹ thuật ELISA và đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân nổi mày đay đến khám tại Bệnh viện Chuyên khoa Tâm thần và Da liễu tỉnh Hậu Giang năm 2019 – 2020.
2. Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến nhiễm Toxocara canis, Strongyloides stercoralis, Echinococcus ở bệnh nhân nổi mày đay đến khám tại BV Chuyên khoa Tâm thần và Da liễu tỉnh Hậu Giang năm 2019 – 2020

MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các biểu đồ
Danh mục các hình
ĐẶT VẤN ĐỀ ………………………………………………………………………………………. 1
Chương 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU …………………………………………………….. 3
1.1. Đặc điểm của Toxocara canis, Strongyloides stercoralis, Echinococcus … 3
1.2. Tình hình nhiễm T. canis, S. stercoralis, Echinococcus và một số yếu tố
liên quan ……………………………………………………………………………………………… 10
1.3. Đặc điểm lâm sàng nhiễm T. canis, S. stercoralis, Echinococcus…………. 13
1.4. Cận lâm sàng chẩn đoán nhiễm T. canis, S. stercoralis, Echinococcus …. 16
1.5. Nghiên cứu trong và ngoài nước………………………………………………………. 17
Chương 2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU …………… 19
2.1. Đối tượng ……………………………………………………………………………………… 19
2.2. Phương pháp nghiên cứu…………………………………………………………………. 19
2.3. Đạo đức trong nghiên cứu……………………………………………………………….. 30
Chương 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU …………………………………………………. 31
3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu ……………………………………….. 31
3.2. Tỉ lệ nhiễm T. canis, S. stercoralis, Echinococcus, đặc điểm lâm sàng và
cận lâm sàng ở bệnh nhân nổi mày đay …………………………………………………… 34
3.3. Các yếu tố liên quan đến nhiễm T. canis, S. stercoralis, Echinococcus…. 39
Chương 4 BÀN LUẬN ……………………………………………………………………….. 464.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu ……………………………………….. 46
4.2. Tỉ lệ nhiễm T.canis, S. stercoralis, Echinococcus, đặc điểm lâm sàng, và
cận lâm sàng ở bệnh nhân nổi mày đay …………………………………………………… 50
4.3. Yếu tố liên quan đến nhiễm T. canis, S. stercoralis, Echinococcus………. 56
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………………… 61
KIẾN NGHỊ……………………………………………………………………………………….. 63
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC 1. PHIẾU ĐỒNG Ý THAM GIA NGHIÊN CỨU
PHỤ LỤC 2. PHIẾU THU THẬP THÔNG TIN
PHỤ LỤC 3. DANH SÁCH ĐỐI TƯỢNG THAM GIA NGHIÊN CỨU
PHỤ LỤC 4. MỘT SỐ HÌNH ẢNH NỔI MẨN MÀY ĐAY
CHẤP THUẬN CỦA HỘI ĐỒNG ĐẠO ĐỨC
PHIẾU THOẢ THUẬN ĐỒNG Ý CHO THƯ VIỆN SỬ DỤNG TÀI LIỆU
BÀI BÁO TRÊN TẠP CHÍ Y DƯỢC CẦN THƠ
QUYẾT ĐỊNH THÀNH LẬP HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
BIÊN BẢN HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
BIÊN BẢN NHẬN XÉT CỦA PHẢN BIỆN
GIẤY XÁC NHẬN ĐÃ CHỈNH SỬA LUẬN VĂ

DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 3.1 Sự phân bố đối tượng nghiên cứu theo giới tính …………………………. 31
Bảng 3.2 Đặc điểm về tuổi của đối tượng nghiên cứu……………………………….. 31
Bảng 3.3 Sự phân bố đối tượng nghiên cứu theo trình độ học vấn ……………… 32
Bảng 3.4 Sự phân bố đối tượng nghiên cứu theo nghề nghiệp……………………. 33
Bảng 3.5 Sự phân bố đối tượng nghiên cứu theo yếu tố nguy cơ………………… 33
Bảng 3.6 Tỉ lệ nhiễm ít nhất 1 trong 3 loại, đơn nhiễm và đa nhiễm KST……. 36
Bảng 3.7 Đặc điểm lâm sàng ở bệnh nhân nổi mày đay…………………………….. 36
Bảng 3.8 Đặc điểm lâm sàng ở bệnh nhân nổi mày đay có nhiễm T.canis …… 37
Bảng 3.9 Đặc điểm lâm sàng ở bệnh nhân nổi mày đay có nhiễm S.
stercoralis……………………………………………………………………………………………. 37
Bảng 3.10 Đặc điểm lâm sàng ở bệnh nhân nổi mày đay…………………………… 38
Bảng 3.11 Tỉ lệ tăng BCAT ở bệnh nhân nổi mày đay………………………………. 38
Bảng 3.12 Tỉ lệ tăng BCAT của đối tượng nhiễm T. canis ………………………… 38
Bảng 3.13 Tỉ lệ tăng BCAT của đối tượng nhiễm S. stercoralis…………………. 39
Bảng 3.15 Mối liên quan đến nhiễm T. canis theo thói quen sinh hoạt………… 39
Bảng 3.16 Mối liên quan đến nhiễm T. canis theo thói quen nuôi chó ………… 40
Bảng 3.17 Mối liên quan giữa nơi cư trú và giới tính với nhiễm T. canis…….. 41
Bảng 3.18 Mối liên quan đến nhiễm S. stercoralis theo thói quen sinh hoạt … 41
Bảng 3.19 Mối liên quan đến nhiễm S. stercoralis theo thói quen nuôi chó…. 42
Bảng 3.20 Mối liên quan đến nhiễm S. stercoralis theo cư trú và giới tính ….. 43
Bảng 3.21 Mối liên quan đến nhiễm Echinococcus theo thói quen sinh hoạt .. 43
Bảng 3.22 Mối liên quan đến nhiễm Echinococcus theo thói quen nuôi chó… 44
Bảng 3.23 Mối liên quan đến nhiễm Echinococcus theo cư trú và giới tính…. 4