Nghiên cứu ứng dụng lực kéo ngoài miệng để điều trị kém phát triển chiều trước sau xương hàm trên

Luận án Nghiên cứu ứng dụng lực kéo ngoài miệng để điều trị kém phát triển chiều trước sau xương hàm trên.Tỉ lệ lệch lạc răng và hàm ở trẻ em Việt nam rất cao chiếm 96,1%[14] ở Hà nội và 83,25 [9] ở thành phố Hồ Chí Minh, trong đó số trẻ bị lệch lạc khớp cắn loại III chiếm 21.7% [10]. Trên thế giới tỉ lệ khớp cắn loại III xương chiếm số lượng nhỏ trong tổng dân số [17] tuy nhiên lệch lạc khớp cắn loại III thường gặp nhiều ở bệnh nhân châu Á: 40-50% bệnh nhân chỉnh nha ở Hàn quốc có khớp cắn lệch lạc loại III [97], 20 % dân số Nhật bản có khớp cắn loại III [56], 23% trẻ em Trung quốc có khớp cắn loại III[52]. Trong đó số lượng bệnh nhân bị bệnh kém phát triển chiều trước sau xương hàm trên chiếm từ 20%- 25% [78,40,51,35].

Nguyên nhân của bệnh thường do di truyền (trong số trẻ bị lệch lạc khớp cắn loại III thấy 1/3 nhóm này có bố hoặc mẹ có lệch lạc khớp cắn loại III và 1/6 nhóm trẻ có anh, chị em cũng có biểu hiện lệch lạc [11]), vẩu trượt hàm dưới, bệnh bẩm sinh khe hở môi- vòm miệng.

Sự kết hợp không hài hòa của phức hợp xương – răng trong lệch lạc khớp cắn loại III là thách thức lớn cho cả chẩn đoán và điều trị do bệnh gây ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và chức năng, đặc biệt nó làm thay đổi cấu trúc của các tầng mặt.

Trước đây, việc điều trị loại lệch lạc này gặp rất nhiều khó khăn thậm chí còn được coi như không thể điều trị bằng chỉnh nha, bệnh nhân thường được gửi tới các bác sĩ phẫu thuật hàm mặt khi trẻ đã hết tuổi trưởng thành. Nhờ phương pháp phẫu thuật chỉnh xương, bác sĩ phẫu thuật hàm mặt sẽ tái lập lại một tương quan hài hòa giữa hàm trên và hàm dưới, đảm bảo thẩm mỹ và chức năng. Vì đây là một phẫu thuật khá phức tạp có quá trình hậu phẫu khó khăn và nặng nề với bệnh nhân nhất là do phải cố định hai hàm kéo dài, rất nhiều bệnh nhân có khớp cắn loại III không được điều trị. Hoặc nếu có điều trị bằng chỉnh nha thì kết quả cũng rất hạn chế do chủ yếu chỉ tác động lên răng mà ít chú đến xương hàm.

Ngày nay, với hiểu biết đầy đủ hơn về sự tăng trưởng và phát triển sọ mặt cũng như sự hiểu biết sâu sắc hơn về các phương tiện chẩn đoán đã cải thiện rất nhiều các hướng điều trị. Hiện nay nhiều nước trên thế giới, với việc phát hiện bệnh từ lứa tuổi nhỏ, đã sử dụng lực ngoài miệng thông qua khí cụ Face mask để điều trị bệnh kém phát triển chiều trước sau xương hàm trên.

Hàm Face mask được phát minh bởi Jean Delaire (Nantes, France) cùng cộng sự vào năm 1971 [100] và được Petit cải tiến năm 1983 [103] nó là loại khí cụ ngoài miệng tự nhiên, dùng để kéo các đường khớp quanh xương hàm trên ra phía trước nhờ vào quá trình đẩy tựa vào trán và xương hàm dưới do đó cho phép thiết lập mối quan hệ cân bằng giữa xương hàm trên và xương hàm dưới.

Tuy vậy ở Việt nam mặc dù đã có nhiều phương pháp mới dùng trong chỉnh nha để điều trị lệch lạc khớp cắn cho bệnh nhân, nhưng kỹ thuật dùng lực ngoài miệng thông qua hàm Face mask để điều trị kém phát triển chiều trước sau xương hàm trên mới được áp dụng trong những năm gần đây và việc nghiên cứu về tác dụng của khí cụ cũng như kết quả đạt được sau điều trị chưa có. Vì những lí do trên, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài :

“Nghiên cứu ứng dụng lực kéo ngoài miệng để điều trị kém phát triển chiều trước sau xương hàm trên”

Nhằm các mục tiêu sau:

1.  Xác định chỉ định và quy trình kỹ thuật điều trị kém phát triển chiều trước sau xương hàm trên bằng Face mask trên trẻ em Việt nam.

2. Đánh giá kết quả phương pháp điều trị bằng hàm Face mask.