Sự tái nổi trội kiểu gene C4a của vi rút đường ruột típ 71 tại các tỉnh miền Bắc Việt Nam

Sự tái nổi trội kiểu gene C4a của vi rút đường ruột típ 71 tại các tỉnh miền Bắc Việt Nam
Re-emergence of enterovirus 71 subgenogroup C4a associated with hand foot and mouth disease in northern provinces, Vietnam, 2016-2018
Tác giả: Đào Thị Hải Anh, Nguyễn Thế Anh, Nguyễn Thị Hiền Thanh, Trần Như Dương, Ngũ Duy Nghĩa, Trần Ngọc Thanh, Trần Thị Nguyễn Hòa
Tóm tắt:
Vi rút đường ruột típ 71 (EV-A71) là một trong những căn nguyên chính gây bệnh tay chân miệng (TCM). Sự lưu hành các kiểu gen của EV-A71 có thể liên quan đến những đợt bùng phát dịch TCM với quy mô khác nhau. Tại Việt Nam, sự xuất hiện của EV-A71_C4a vào năm 2011-2012 đã gây ra vụ dịch TCM quy mô lớn nhất từ trước đến nay trên toàn quốc với hơn 200 trường hợp tử vong. Đáng lưu ý, năm 2016, EV-A71_C4a tái lưu hành tại Thái Bình và Thanh Hóa. Đến 2018, tỷ lệ phát hiện EV-A71_C4a tăng đột biến trên nhiều tỉnh miền Bắc và số ca bệnh nặng có biến chứng viêm não/viêm màng não đã được báo cáo. Nghiên cứu này báo cáo sự tái nổi trội và phân tích đặc điểm di truyền gen VP1 của các chủng EV-A71_C4a lưu hành giai đoạn 2016-2018. Tính từ T1-T6/2018, EV-A71 là serotype nổi trội nhất trong năm, chiếm đến 75% tổng số mẫu dương tính và 89,4% tổng số mẫu EV-A71 được xác định là EV-A71_C4a. Các chủng EV-A71_C4a năm 2016-2018 có sự khác biệt về trình tự nucleotide với chủng năm 2011-2012 là 3,6%-6,9%. Kết quả cảnh báo nguy cơ bùng phát dịch bệnh TCM có kèm biến chứng viêm não/viêm màng não do sự tái nổi trội của kiểu gen EV-A71_C4a. Công tác giám sát/kiểm soát sự lưu hành/hoạt động của EV-A71_C4a này cần được tăng cường hơn nữa.