Thực trạng tuân thủ vệ sinh tay thường quy của nhân viên y tế tại Bệnh viện Sản Nhi tinh Phú Thọ năm 2023

Đề tài nghiên cứu cấp cơ sở Thực trạng tuân thủ vệ sinh tay thường quy của nhân viên y tế tại Bệnh viện Sản Nhi tinh Phú Thọ năm 2023.Rửa tay đúng quy trình là hành động vệ sinh tay sạch sẽ, đúng cách của một nhân viên y tế tại các thời điểm có hoặc không có sử dụng nước, chất lỏng khác hoặc với việc sử dụng xà phòng nhằm mục đích loại bỏ đất, bụi và các vi sinh vật gây bệnh bám trên tay, rửa tay từ lâu được xem là một trong những biện pháp phòng bệnh tay chân miệng, bệnh đường tiêu hoá…trên 1cm2 da người bình thường chứa tới 40.000 vi khuẩn. Các nghiên cứu cho thấy bàn tay của một người có thể mang 4,6 triệu mầm bệnh[Error! Reference source not found.,2,3]. Theo thông tư 16/2018/TT-BYT: Nhiễm khuẩn liên quan tới chăm sóc y tế (sau đây gọi tắt là nhiễm khuẩn bệnh viện) là các nhiễm khuẩn xảy ra trong quá trình người bệnh được chăm sóc, điều trị tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh[4,5]. Nhiễm khuẩn bệnh viện thường do các chủng vi khuẩn đa kháng thuốc gây bệnh như: tụ cầu vàng kháng methicilin, cầu khuẩn đường ruột kháng vancomycin, trực khuẩn gram âm sinh men β-lactamase phổ rộng[6].

Nhiễm khuẩn bệnh viện hay còn gọi là nhiễm khuẩn liên quan tới chăm sóc y tế đang là vấn đề y tế toàn cầu do làm tăng tỷ lệ mắc bệnh, tỷ lệ tử vong, kéo dài ngày nằm viện và tăng chi phí điều trị. NKBV là một trong những thách thức và mối quan tâm rất lớn tại Việt Nam cung như trên toàn thế giới. Theo thống kê, tỷ lệ NKBV chiếm khoảng 5 – 10% ở các nước phát triển và 15 – 20% ở các nước đang phát triển[7,8,9]. Tại Việt Nam, năm 2014 theo nghiên cứu tại các bệnh viện cho thấy tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện là 2,5%, nhiễm trùng vết mổ trên những người bệnh có phẫu thuật chiếm từ 2,5% – 8,45% và viêm phổi bệnh viện trên các người bệnh có thở máy từ 40% [9,10,11]. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới chính NB, gia đình và xã hội, có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh, tăng tỷ lệ tử vong, tăng chi phí cho y tế đồng thời ảnh hưởng đến uy tín và tăng gánh nặng cho các cơ sở y tế[12,13,14].
Có nhiều yếu tố gây ảnh hưởng NKBV như: môi trường ô nhiễm, bệnh truyền nhiễm, xử lý dụng cụ, các thủ thuật xâm lấn nhưng nhiễm bẩn bàn tay của nhân viên y tế (NVYT) là một mắt xích quan trọng trong dây truyền NKBV.2 Kiểm soát nhiễm khuẩn (KSNK) là việc áp dụng đồng bộ các biện pháp nhằm ngăn ngừa sự lan truyền các tác nhân gây nhiễm khuẩn trong thực hành khám bệnh, chữa bệnh (KBCB), là nội dung quan trọng nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh tại các cơ sở KBCB[15,16,17]. Trong các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn, vệ sinh tay (VST) từ lâu luôn được coi là biện pháp đơn giản, rẻ tiền  và hiệu quả nhất, không chi trong chăm sóc người bệnh mà ngay cả ở cộng đồngkhi đang phải đối mặt với nhiều bệnh dịch nguy hiểm xảy ra trên diện rộng như dịch COVID-19, tả, cúm A (H5N1, H1N1,),… Vệ sinh tay thường quy (VSTTQ) trước và sau khi tiếp xúc với mỗi NB luôn được coi là biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất trong phòng ngừa nhiễm khuẩn bệnh viện[18,19]. Tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện là một trong những chi số quan trọng phản ánh chất lượng chuyên môn của bệnh viện, liên quan đến sự an toàn của người bệnh và nhân viên y tế, vì thế mang tính nhạy cảm về phương diện xã hội[20,21]. Một trong số những nguyên nhân quan trọng gây ra tình trạng nhiễm khuẩn bệnh viện là việc tuân thủ của nhân viên y tế về vệ sinh tay thường quy còn hạn chế.
Tuân thủ vệ sinh tay thường quy có ảnh hưởng rất lớn trong việc giảm nhiễm khuẩn bệnh viện, vì giảm tỷ lệ nhiễm trùng vết mổ, tỷ lệ lây chéo trong điều trị, giảm tỷ lệ tử vong và giảm chi phí điều trị, chi phí chăm sóc và chi phí cơ hội chung của gia đình và xã hội[22-31].
Bệnh viện Sản Nhi tinh Phú Thọ là bệnh viện hạng I trực thuộc Sở Y tế Phú Thọ, mặc dù đã thành lập được 3 năm với một cơ sở mới đầy đủ các khoa phòng trung tâm và trang thiết bị, cùng với sự quan tâm của Đảng ủy, Ban giám đốc, Hội đồng kiểm soát nhiễm khuẩn. Bệnh viện là cơ sở thực hiện nhiều hoạt động chuyên khoa, trong đó có nhiều hoạt động ngoại khoa nên vấn đề phòng ngừa nhiễm khuẩn bệnh viện càng phải được quan tâm chú ý.
Chính vì vậy, việc vệ sinh bàn tay của nhân viên y tế đặc biệt là của các bác sỹ, điều dưỡng, nữ hộ sinh làm việc ở các khoa lâm sàng có vai trò hết sức quan trọng. Khoa kiểm soát nhiễm khuẩn đã thực hiện một số hoạt động về công tác kiểm soát nhiễm khuẩn như: thực hiện phòng ngừa chuẩn, kiểm tra vi sinh…
Công tác giám sát nhiễm khuẩn bệnh viện và vệ sinh bàn tay của nhân viên y tế3 tuy đã được quan tâm và thực hiện. Nhưng chưa có đề tài nghiên cứu khoa học nào mang tính hệ thống để nghiên cứu về thực trạng và tỷ lệ tuân thủ vệ sinh tay thường quy của nhân viên y tế. Vì lý do trên nhóm nghiên cứu chúng tôi thực hiện đề tài nghiên cứu: “Thực trạng tuân thủ vệ sinh tay thường quy của nhân viên y tế tại Bệnh viện Sản Nhi tinh Phú Thọ năm 2023”.
Với hai mục tiêu nghiên cứu sau:
1. Thực trạng tuân thủ vệ sinh tay thường quy của nhân viên y tế tại Bệnh viện Sản Nhi tinh Phú Thọ năm 2023.
2. Xác định tỷ lệ tuân thủ vệ sinh tay thường quy của nhân viên y tế tại Bệnh viện Sản Nhi tinh Phú Thọ