Kết quả nghiên cứu điều trị suy tủy xương chưa rõ nguyên nhân bằng phương pháp cắt lách

Luận án Kết quả nghiên cứu điều trị suy tủy xương chưa rõ nguyên nhân bằng phương pháp cắt lách

Luận án tiến sỹ y học : Nguyễn Thị Lan

Chuyên ngành : Huyết học-Truyền máu :  Năm bảo vệ 2001

Hướng dẫn khoa học : GS.TSKH Đỗ Trung Phấn ; GS Thái Quý

Suy tủy xương là trạng thái bệnh lý do mỡ hóa, xơ hóa hoặc vừa mỡ vừa xơ hoá tổ chức sinh máu của tủy xương, dẫn đến bất sản một dòng, hai dòng hoặc ba dòng tế bào máu. 

Bệnh suy tủy xương được Paul Ehrlich mô tả lần đầu tiên năm 1888, đến nay đã có nhiều tác giả nghiên cứu về bệnh này. Các tác giả đều cho rằng có nhiều nguyên nhân gây nên suy tuỷ như tia phóng xạ, thuốc, hoá chất, virus… [2], [98], [133]. Năm 1970, Mathé. G là người đầu tiên đưa ra giả thuyết về miễn dịch trong suy tuỷ [18], [86], [149], [150]. Trong những năm gần đây, nhờ ứng dụng các thành tựu khoa học về sinh học phân tử, virus học, miễn dịch học, độc học, đặc biệt là kỹ thuật nuôi cấy tế bào và kỹ thuật tạo kháng thể đơn dòng (kỹ thuật đơn clon) người ta đã biết tổn thương ở mức độ tế bào, đồng thời nhận biết được các yếu tố tác động qua lại bên trong của cơ chế bệnh sinh suy tuỷ. Các tác giả cũng chứng minh được tế bào lympho T độc có vai trò ức chế quá trình tạo máu. Các tác giá cho rằng, lách của bệnh nhân suy tuỷ đã tăng cường chức năng thực bào và cổ vai trò quan trọng trong đáp ứng miễn dịch, sinh kháng thể hoạt hoa T độc ức chế khả năng sinh máu ở tuỷ [63], [88]. Tuy nhiên, cho đến nay những hiểu biết về cơ chế bệnh sinh còn tương đối hạn chế, vẫn còn 65-70% các trường hợp suy tuỷ chưa rõ nguyên nhân [149]. Do vậy, vẫn còn có nhiều phương pháp điều trị khác nhau như: Điều trị thuốc ức chế miễn dịch, cắt lách, ghép tuỷ xương. v.v., nhưng vẫn chưa có phương pháp nào đạt hiệu quả 100%. Phương pháp dùng thuốc ức chế miễn dịch như cyclosporin, ATG và phương pháp ghép tuỷ xương đã mang lại hiệu quả tốt ở 60-70% các trường hợp bệnh, tuy nhiên giá thành cao, không phù hợp với điều kiện kinh tế của đa số người bệnh ở nước ta. Phương pháp cắt lách cho bệnh nhân suy tuỷ xương chưa rõ nguyên nhân đã được thực hiện ở một số nước trên thế giới và đã đạt kết quả tốt trên 50% các trường hợp.phương pháp này dễ áp dụng, tiết kiệm, phù hợp với điều kiện kinh tế ở Việt Nam. 
Vì vậy luận án này được thực hiện với hai mục tiêu: 
1. Nghiên cứu những thay đổi về lâm sàng, huyết học và các dưới nhóm lympho ở máu của bệnh nhân suy tuỷ xương toàn bộ chưa rõ nguyên nhân được điều trị bằng phương pháp cắt lách. 
2. Nghiên cứu một số đặc điểm tế bào học, mô bệnh học và miễn dịch học của lách đã cất của bệnh nhân suy tuỷ xương toàn bộ chưa rõ nguyên nhân.