Tổng quan về đánh giá kinh tế y tế, phân tích chi phí hiệu quả và ứng dụng trong phân tích hiệu quả điều trị HIV/AIDS

Tổng quan về đánh giá kinh tế y tế, phân tích chi phí hiệu quả và ứng dụng trong phân tích hiệu quả điều trị HIV/AIDS
Tác giả: Dương Thúy Anh, Nguyễn Hoàng Long, Nguyễn Thị Thùy Dương
Tóm tắt:
Đánh giá kinh tế y tế là một cách tiếp cận có hệ thống nhằm giúp các nhà hoạch định chính sách có thể lựa chọn nhiều phương án sử dụng nguồn lực khác nhau. Bài báo đã tham khảo 07 sách chuyên khảo về các phương pháp đánh giá kinh tế y tế và 13 bài báo quốc tế để tổng hợp phương pháp phân tích chi phí hiệu quả, phân tích chi phí lợi ích, phân tích chi phí thỏa dụng và phân tích chi phí tối thiểu. Phân tích chi phí hiệu quả là một dạng của phân tích chi phí lợi ích. Phân tích chi phí hiệu quả luôn giúp xác định trong các phương án có cùng chi phí thì đâu là phương án mang lại hiệu quả lớn hơn hoặc là với chi phí thấp hơn thì có thể đạt được mức hiệu quả như nhau hay không. Phân tích chi phí hiệu quả không cho phép so sánh trực tiếp giữa giá trị của lợi ích và chi phí. Tỷ lệ chi phí hiệu quả cho phép đo lường chi phí tăng thêm bỏ ra để có một hiệu quả tăng thêm. Tỷ lệ chi phí hiệu quả được sử dụng để đưa ra quyết định lựa chọn các phương án can thiệp. Trong thực tiễn, các nghiên cứu phân tích chi phí thỏa dụng thường được sử dụng cho các nghiên cứu liên quan đến (i) chất lượng cuộc sống, (ii) đo lường cả tỷ lệ tử vong và tỷ lệ mắc, (iii) đo lường nhiều đầu ra của chương trình và phải quy đổi các đầu ra về cùng một mẫu số. Phân tích chi phí lợi ích quy đổi các giá trị đầu ra thành giá trị tiền tệ do đó có thể so sánh các chương trình can thiệp trong y tế và phi y tế. Trong điều trị HIV/AIDS người ta chủ yếu sử dụng phương pháp phân tích chi phí hiệu quả do các nghiên cứu này chủ yếu sử dụng để so sánh hiệu quả các phác đồ, các quyết định điều trị nhằm cung cấp các bằng chứng cho việc áp dụng và mở rộng các phương án can thiệp. Điều trị ARV là một can thiệp chi phí hiệu quả. Điều trị ARV sẽ còn đạt hiệu quả cao hơn nếu bệnh nhân được phát hiện sớm và tham gia điều trị sớm. Chi phí và hiệu quả điều trị thay đổi theo các mô hình điều trị, phác đồ điều trị và tuyến điều trị do đó cần xác định các mô hình điều trị hiệu quả nhằm duy trì và mở rộng điều trị tới các bệnh nhân có nhu cầu trong bối cảnh nguồn lực hạn chế