Nghiên cứu áp dụng phẫu thuật cắt thần kinh X theo phương pháp Taylor và Hill-Barker trong điều trị loét tá tràng thủng

Nghiên cứu áp dụng phẫu thuật cắt thần kinh X theo phương pháp Taylor và Hill-Barker trong điều trị loét tá tràng thủng

Luận án tiến sỹ : Nguyễn Xuân Hùng

Chuyên ngành : Phẫu thuật đại cương :  Năm bảo vệ 2001

Hướng dẫn khoa học : GS.TS Đỗ Đức Vân

Nhờ sự hiểu biết ngày càng sâu sắc hơn về nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh loét và những tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, tỷ lệ bệnh nhân loét dạ dày tá tràng phải phẫu thuật đã giảm đi rõ rệt. Nhưng những biến chứng ở loét như chảy máu, thủng vẫn rất thường gặp [40,66,98,115]. Thủng ổ loét chiếm tỷ lệ khoảng 5-7% số bệnh nhân loét [98,115]. Phương pháp điều trị phổ biến nhất là phẫu thuật. Hai khuynh hướng lựa chọn để xử lý biến chứng này là:
– Khâu lỗ thủng đơn thuần;
Phẫu thuật điều trị triệt căn: khâu ổ loét thùng và điều trị bệnh loét bằng phương pháp phẫu thuật.
Khâu lỗ thủng đơn thuần là một phẩu thuật đơn giản, dễ thực hiện, tiến hành nhanh, ít tai biến trong và sau mổ. Tuy nhiên, ổ loét vẫn tiếp tục diễn biến. Thống kê của chúng tôi cũng như đa số các thống kê cho thấy khoảng 60-70% loét tái phát trong vòng 2 năm sau mổ. Chính vì vậy, sau mổ khâu thủng đơn thuẩn bệnh nhân vẫn phải được theo dõi và điều trị nội hoặc ngoại khoa. Hiện nay, phương pháp khâu thủng đơn thuần và điều trị thuốc sau mổ là một giải pháp tốt.

Tuy nhiên, trong điều kiện của chúng ta hiện nay, nhất là điều kiện kinh tế của người bệnh còn gặp nhiều khó khăn. Đa số bệnh nhân không được theo dõi và điều trị đầy đủ. Điều kiện môi trường vệ sinh chưa đảm bảo dẫn tới sự tái nhiễm vi khuẩn HP, việc sử dụng kháng sinh rộng rãi và kéo dài sẽ dẫn tới sự kháng thuốc. Bệnh nhân trở lại bệnh viện để theo dõi hoặc mổ lại khi có chỉ định còn rất khó khăn, thường là khi loét tái phát hoặc loét có biến chứng: chảy máu, hẹp môn vị, thùng lại. Do đó, phẫu thuật điều trị triệt căn ngay trong một lần mổ cấp cứu ổ loét thùng vẫn đóng một vai trò quan trọng ở nước ta.
Khi áp dụng một phẩu thuật triệt căn đối với ổ loét tá tràng thủng cần căn cứ vào một số yếu tố sau đây:
– Tỷ lệ tử vong thấp;

lâm sàng, cận lâm sàng và nghiên cứu giải phẫu chúng tôi đã nhận ra rằng phẫu thuật Taylor còn có một số thiếu sót khi cắt mở thanh cơ mặt trước bờ cong nhỏ (chỉ cắt được các nhánh đi vào mặt trước dạ dày) sẽ để lại một số nhánh chi phối vùng thân vị (nơi tập trung chủ yếu các tế bào thành bài tiết acid clohydric). Đó là các nhánh xuất phát từ các thân chính Latarjet trước đi vào bờ cong nhỏ hoặc tới mặt sau thân vị, các nhánh nối giữa các thân Latarjet trước và sau, các nhánh chạy thẳng từ trên hoành xuống dạ dày dọc bờ trái thực quản. Để cắt hết các nhánh này chỉ khi tiến hành phẫu thuật cắt thần kinh X theo phương pháp Hill-Barker [73]. Phẫu thuật bao gồm: cất toàn bộ thần kinh X sau và cất chọn lọc cao thần kinh X trước. Không có phẫu thuật dẫn lưu dạ dày phối hợp. Chính vì vậy trong giai đoạn 2 chúng tôi tiến hành áp dụng phẫu thuật Hill-Barker cho các bệnh nhân thủng ở loét tá tràng để đánh giá, so sánh với phẫu thuật Taylor về các phương diện: hiệu quả điều trị, các biến chứng và di chứng sau mổ.
Mục tiêu nghiên cứu của công trình là:
11. Nghiên cứu giải phẫu thần kinh X ứng dụng trong phẫu thuật cắt thần kinh X.
21. Đánh giá hiệu quả và những ưu, nhược điểm của hai phẫu thuật cất thần kinh X theo phương pháp Taylor và Hill-Barker trong điều trị ổ loét tá tràng thúng.