NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIẾM DỊCH TỄ HỌC TAI NẠN THƯƠNG TÍCH CỦA TRẺ EM HẢI PHÒNG VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CAN THIỆP
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIẾM DỊCH TỄHỌC TAI NẠN THƯƠNG TÍCH CỦA TRẺ EM HẢI PHÒNG VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CAN THIỆP.
TN-TT hiện là một vấn đề sức khoẻ cộng đồng ờ hầu hết các nước trên thế giới. Theo thống kê của WHO, hàng năm có khoảng 5,8 triệu người chết và hơn 100 triệu người bị tàn tật do TN-TT, gây thiệt hại hàng ngàn tỷ USD [54], [131].
MÃ TÀI LIỆU |
LA.2003.00662 |
Giá : |
50.000đ |
Liên Hệ |
0915.558.890 |
TN-TT đang gia tăng một cách nhanh chóng. Năm 1980, theo thống kê của WHO [97], toàn thế giới có khoảng 2,665 triệu người chết vì TN-TT, chiếm khoảng 5,2% tồng số từ vong chung. Nhưng đến năm 1998, cũng theo ước tính của WHO [88],[131], trên toàn thế giới có 5,8 triệu người chết do TN- TT, và TN-TT là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở cả 2 giới trong nhóm tuổi từ 1-44. Mỗi ngày trên thế giới có khoảng 16.000 người chết vì TN-TT; trung bình cứ một người chết thì có vài nghìn (hoặc hơn) người khác bị thương, nhiều người trong số đó bị di chứng và tàn tật vĩnh viễn. Dự báo cúa WHO đến năm 2020, số người bị TN-TT sẽ tăng trung bình 20% mồi năm [50].
TN-TT gây hậu quả rất nặng nề cho trẻ em và là nguyên nhân hàng dầu gây tử vong ở trẻ em và trẻ vị thành niên ở hàu hết các nước trên thế giới. TN- TT còn đề lại những di chứng rất nặng nề về cả thể xác lẫn tinh thần cho trẻ em, là gánh nặng cho gia đình và xâ hội, gây thiệt hại rất lớn về người và cúa, đc doạ tới sự phát triển bền vững cùa các Quốc gia [54], [66], [107].
Tại các nước cồng nghiệp phát triển, TN-TT là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em giai đoạn ngoài sơ sinh [62], [70], [113]. Ờ các nước đang phát triển và các nước có thu nhập thấp, TN-TT cùng là một trong những nguycn nhân hàng dầu gây tử vong ở trẻ em cùng với các bệnh nhiễm trùng, suy dinh dường, tiêu chảy, sốt rét [81], [89J.
Ờ nước ta, trong thời kỳ dồi mới, nhờ có sự phát triển của kinh tế xã hội và hiệu quả của các chương trình y tế Quốc gia như: Chương trình ticm chủng mở rộng, chương trình phòng chông nhiêm khuân hô hâp câp, chương trình phòng chống suy dinh dưỡng… mà hiện nay, mô hình bệnh tật và tử vong ở trẻ em đã có sự thay đối đáng kể. Ti lệ mắc và từ vong do các bệnh nhiềm trùng, ký sinh trùng đă giảm đi rõ rệt, trong khi đó ti lộ mắc và tử vong do các bệnh không nhiễm trùng lại đang không ngừng gia tăng, trong đó có TN-TT. Tính chung trong cả nước, cho mọi lứa tuồi: mỗi ngày có khoáng hưn 30 người chết và 70 người bị thương gây tàn tật suốt đời do TN-TT gây ra, TLTV chung do TN-TT là 92,7/100.000 người dân/năm [10],[50],[51],[54].
Theo ước tính của UNICEF, ơ nước ta có khoảng, 50.000 trẻ em dưới 16 tuổi bị chết hàng năm do TN-TT và khoảng 250.000 trẻ khác phải chịu nhừng thương tích nghiêm trọng. Điều đó có nghĩa là hàng tuần, tại Việt Nam có gằn 1000 trẻ cm dưới 16 tuổi bị chết và gần 5000 em khác bị thương tật nghiêm trọng [22].
Tại Hải phòng, TN-TT cũng đang là vấn đề nghiêm trọng. Theo thống kê của Trần Văn Nam [32], trong 3 năm 1993-1995, TN-TT tại BVTE Hải phòng (không kể ngộ độc) chi chiếm tì lệ 4,75% tổng số bệnh nhân điều trị nội trú. Nhưng đến nãm 1998-1999 [33], TN-TT chiếm tỉ lệ 11,47 % số bệnh nhân điều trị nội trú, đứng hàng thứ 3 sau bệnh nhiễm trùng và bệnh đường hô hấp. Mồi năm Bệnh viện tiếp nhận khoảng hơn 1000 trẻ em bị các loại TN-TT vào khám và diều trị.
Cùng tại Hải phòng, theo nghiên cứu của Đinh Vãn Thức [39], [46,47,48] và Vũ Thị Thuỳ [451 về tử vong của trẻ em dưới 5 tuổi tại cộng đồng ngoại thành Hải phòng: TN-TT cũng đứng hàng đầu gây ra tử vong ở trẻ em.
Ở mồi một Quốc gia, mồi một khu vực và vùng lânh thồ, tình hình TN- TT cũng khác nhau. Biện pháp hiệu quả nhất dể giảm tỉ lệ TN-TT và hậu quà cúa nó là các biện pháp phòng ngừa. Muốn vậy trước hết phải biết được tình hình mắc TN-TT ờ trẻ em ra sao? Các loại TN-TT hay gặp ờ trẻ em là gì? Mức độ nghiêm trọng của TN-TT ở trẻ em như thô nào? Các biện pháp sơ câp cứu TN-TT ra sao? … Hiện nay các đề tài nghiên cứu về TN-TT ở trẻ em còn ít, hoặc chưa đằy đù, chưa phản ánh đúng thực chất tình hình TN-TT ờ trẻ em hiện nay, đặc biệt là các đề tài nghicn cứu tại cộng đồng.
Hài phòng ỉà một thành phố công nghiệp, có càng biển lớn, có nhiều sông ngòi, ao hồ, vấn đề TN-TT ờ trô em có đặc điểm gì? Cho đến nay chưa có đc tài nào nghiên cứu một cách đầy đù về vấn đề này. Vì vậy chúng tôi tiến hành đề tài này với mục tiêu:
1- Nghiên cửu đặc điểm dịch tề học TN-TT ở trẻ cm thành phố Hải
phòng.
2- Đánh giá hiệu quả của một số giải pháp can thiệp làm giâm hậu quà
nhừng TN-TT chú yếu ở trẻ em thành phố Hải phòng.
Mục lục
Danh mục các ký hiệu và chữ viết tắt Danh mục các bảng Danh mục các hình vẽ, đồ thị
• 7 •
Trang
MỎ ĐÀU 1
Chương 1: TÓNG QUAN 4
1.1. Định nghĩa TN-TT 4
1.2. Sơ lược lịch sú’ nghiên cứu TN-TT ỏ’ trẻ em 6
1.3. Tình hình TN-TT ở trẻ em trong và ngoài nước 8
1.3.1. Tình hình TN-TT ờ các nước phát triền côns, nghiệp hoá 8
1.3.2. TN-TT ở các nước đang phát triền 10
1.3.3. Tình hình TN-TT ở trẻ em Việt Nam 12
1.4. Các nghiên cứu đánh giá hậu quả của TN-TT 13
] .4.1. Đánh giá hậu quả TN-TT qua tháp thương tích 13
1.4.2. Đánh giá hậu quả TN-TT qua những TN-TT không gây chết người 16
1.4.3. Đánh giá hậu quả TN-TT thông qua gánh nặng bệnh tật do TN-TT 18
1.4.3. ì. Sớ nam tiềm năng song bị mất (YPLL – Years of Potential Life Lost) 19
1.4.3.2. Số năm sống được điều chinh theo mức độ tàn tật 2 Ị
(DALY- Disability Adjusted Life Year)
1.4.4. Đánh giá hậu quả TN-TT thông qua việc đánh giá các chi phí 23
thương tích ở trẻ em
1.5. Vấn đề nghiên cứu phòng ngừa TN-TT ỏ’ trẻ em 27
1.5.1 Phòng ngừa TN-TT ở trẻ em – lĩnh vực bị sao nhăng 27
1.5.2 TN-TT ở trẻ em có phòng ngừa dược không 28
Chương 2: ĐÓI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨƯ 32
2.1. Đốỉ tượng nghiên cứu 32
2.2. Phương pháp nghicn cứu 32
2.2.1. Phương pháp nghiên cứu dịch tề học mô tả cắt ngang 32
– Các thông tin nghiên círu 32
– Xác định cờ mẫu nghiên cừu 33
– Chọn địa đi êm nghiên cừu 35
2.2.2. Phương pháp nghiên cứu can thiệp cộng đồng 36
– Chọn vùng nghiên cứu và tỉnh cỡ mẫu can thiệp 36
2.2.3. Các bước tiến hành cụ thể 38
– Chọn địa bùn nghiên cứu 38
– Xảy dựng phiếu điều tra 38
– Phương pháp điểu tra 39
2.2.4 Một số giải pháp làm giảm hậu quá TN-TT ở trè em trong cộng 42
đồng
2.3. Xừ lý số liệu 45
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN cứu 47
3.1. Một số đặc điểm dịch tễ học TN-TT ỏ* trẻ em trong cộng đồng 47
3.1.1. Tỉ lệ mác mới (ĩncidence) TN-TT ở trẻ em trong cộng đồng 47
3.1.2. Số lần mắc TN-TT ở trẻ đã từng bị TN-TT/năm 48
3.1.3. Ti lệ mắc mới (Incidence) TN-TT theo nhóm tuổi và giới 49
3.1.4. Tỉ lệ mắc mới (Incidence) TN-TT theo nguyên nhân và theo 52
khu vực
3.1.5. Phân tích một số loại TN-TT hay gặp ờ trẻ em trong cộng đồng 54
3.1.6. Nơi và thời gian xảy ra TN-TT ở trẻ em trong cộng đồng 63
3.1.7. Một số yếu tố gia đình và TN-TT ở trẻ em 65
3.1.8. Các loại thương tích do TN-TT gây ra ở trẻ em trong cộng đồng 67
3.1.9. Nơi điều trị và kết quà diều trị 68
3.2. Tình hình TN-TT điều trị tại BVTE và 8 TTYT quận huyện 70
3.2.1. Tỉ lệ bệnh nhân TN-TT đến khám và điều trị nội trú tại bệnh viện 70
• • i • • • •
3.2.2. Phân bố tỉ lệ TN-TT theo nguyên nhân và theo tuồi 71
3.2.3. Các loại thương tích do TN-TT gây ra điều trị tại bệnh viện 72
3.2.4. Từ vong do TN-TT trong bệnh viện 73
3.3. Đánh giá hiệu quả một số giải pháp can thỉệp 75
3.3.1. Ti lệ mắc và tử vong do TN-TT trước và sau can thiệp 76
3.3.2. Nhặn thức cùa người dân về TN-TT ở trẻ em 81
3.3.3. Kiến thức cùa cán bộ y tế cơ sờ về các biện pháp sơ cấp cứu một 83
sổ TN-TT thường gặp
Chương 4: BÀN LUẬN 88
4.1. Một số đặc diểm dịch tễ học TN-TT ỏ* trẻ cm tại thành phố Hải 88
Phòng
4.2. Tình hình TN-TT điều trị tại BVTE và 8 TTYT quận huyện ờ 116
Hải Phòng
4.3. Dánh giá hiệu quả một số giai pháp can thiệp làm giám hậu 122
quả TN-TT ở trẻ em tại cộng đồng
KÉT LUẬN 132
KIẾN NGHỊ 134
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐẢ CÔNG BÒ 135
LIÊN QUAN ĐÉN LUẬN ÁN
TÀI LIỆU THAM KHẢO 136
PHỤ LỰC 156
Recent Comments