Hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải, tỉnh Quảng Trị

Luận văn thạc sỹ Hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải, tỉnh Quảng Trị.Trước đây ở nước ta, y tế là một lĩnh vực dịch vụ công hoàn toàn do Nhà nước đứng ra cung cấp, các bệnh viện công chỉ đơn thuần là cơ quan hành chính sự nghiệp được bao cấp toàn bộ. Do vậy đầu tư ngân sách nhà nước d  đã cố gắng tăng lên hàng năm nhưng cũng rất hạn chế, dẫn đến tình trạng các bệnh viện công quá tải, hiệu quả hoạt động thấp, cơ sở vật chất thiếu thốn và xuống cấp, đội ngũ y bác sĩ, nhân viên thiếu động lực, không đáp ứng được đầy đủ và có chất lượng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng tăng lên của nhân dân. Bước sang thời kỳ đổi mới, cơ chế bao cấp không còn nữa, xã hội có nhiều thành phần kinh tế khác nhau và các loại hình khám chữa bệnh ngày càng đa dạng. Các nguồn tài chính được khai thác dồi dào hơn chứ không chỉ trông chờ vào nguồn duy nhất là NSNN. Bên cạnh đó, các bộ, ngành, địa phương đang quyết liệt triển khai thực hiện Nghị quyết số 19 của Trung Ương 6 (Khóa XII), Chương trình hành động của Chính phủ về "tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập".

Cùng với rà soát giảm các tầng lớp trung gian, thu gọn đầu mối, các đơn vị sự nghiệp công lập (SNCL) cũng sẵn sàng lộ trình chuyển sang tự chủ. Điều đó dẫn đến yêu cầu tổ chức quản lý tốt để sử dụng có hiệu quả các nguồn tài chính tại đơn vị. Bên cạnh việc quản lý tốt công tác chuyên môn để đảm bảo chất lượng chăm sóc người bệnh, quản l  tài chính cũng là một yếu tố quyết định sự thành công hay thất bại của quản lý các cơ sở y tế nói chung.
Văn bản chính sách quan trọng áp dụng cho hệ thống các bệnh viên công lập hiện nay là Nghị định 43/2006/NĐ-CP năm 2006 về việc giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp công lập. Đến năm 2015, Nghị định 16/2015/NĐ-CP ra đời quy định chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm của đơn vị sự nghiệp công lập. Nghị định này được áp dụng cho tất cả các lĩnh vực cung ứng dịch vụ công, trong đó có y tế và các bệnh viện. Nghị định 85/2012 quy định về cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp y tế công lập và giá dịch vụ khám chữa bệnh của các cơ sở khám chữa bệnh công lập. Thông tư số 04/2013/TT-BYT ngày 21 tháng 01 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế hướng dẫn việc phê duyệt và áp dụng giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh đối với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước thuộc các bộ, ngành khác quản lý. Cùng với sự ra đời và thay đổi khá nhiều trong các chính sách kinh tế xã hội, đặc biệt là các chính sách có liên quan trực tiếp đến ngành y tế đã có sự tác động mạnh mẽ đến công tác quản lý tài chính tại các bệnh viện công lập, buộc các bệnh viện công lập phải chủ động hơn trong các hoạt động quản lý và sử dụng các nguồn lực tài chính, đảm bảo mục tiêu hoạt động có hiệu quả và thực hiện chủ trương xã hội hóa trong việc cung cấp các dịch vụ cho xã hội.
Nằm trong hệ thống bệnh viện công lập của cả nước, những năm qua, Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải, tỉnh Quảng Trị đã có những bước phát triển và nhiều thay đổi trong mô hình quản l  cũng như các hoạt động của mình. Cũng như nhiều đơn vị khác, Bệnh viện đa khoa Triệu Hải theo cơ chế tài chính mới bước đầu đã tạp ra những tác động nhất định trong cung ứng, sử dụng và chi trả dịch vụ y tế. Tuy nhiên vẫn còn nhiều khó khăn, bất cập trong việc đảm bảo và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực tài chính để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của mình như nguồn NSNN cấp ngày càng giảm, nguồn thu phụ thuộc chính vào nguồn BHYT…. Thực tiễn đó càng đòi hỏi cấp thiết phải hoàn thiện việc quản lý tài chính tại đây. Một nghiên cứuchuyên sâu về quản lý tài chính tại một đơn vị cụ thể có thể giúp đưa ra các giải pháp quản lý tài chính hữu hiệu cho Bệnh viện đa khoa Triệu Hải, nhằm góp phần phát triển cho Bệnh viện đa khoa Triệu Hải và đáp ứng yêu ngày càng tốt hơn các yêu cầu thực tiễn đặt ra cho bệnh viện trong những năm tới. Chính vì vậy tôi chọn đề tài: “Hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải, tỉnh Quảng Trị” để làm luận văn thạc sĩ.
2.Mục tiêu nghiên cứu
2.1.Mục tiêu chung
Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại bệnh viện.
2.2.Mục tiêu cụ thể
– Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác quản lý tài chính tại các cơ sở dịch vụ công.
-Phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa khoa Triệu Hải, xác định những thuận lợi và khó khăn trong công tác quản l  tài chính đối với Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải

MỤC LỤC
Lời cam đoan ……………………………………………………………………………………………………..i
Lời cảm ơn………………………………………………………………………………………………………. ii
Tóm lược luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế…………………………………………………………. ii
Danh mục các từ viết tắt…………………………………………………………………………………….iv
Mục lục ……………………………………………………………………………………………………………. v
Danh mục bảng biểu………………………………………………………………………………………. viii
Danh mục sơ đồ………………………………………………………………………………………………..ix
PHẦN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ ……………………………………………………………………………………1
1.Tính cấp thiết của đề tài ……………………………………………………………………………….. 1
2.Mục tiêu nghiên cứu……………………………………………………………………………………..2
3.Đối tượng, phạm vi nghiên cứu …………………………………………………………………….. 3
4.Phương pháp nghiên cứu………………………………………………………………………………. 3
5.Kết cấu đề tài………………………………………………………………………………………………. 4
PHẦN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU………………………………………………………………. 5
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ
TÀI CHÍNH TẠI ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP……………………………………….. 5
1.1.Tổng quan về đơn vị sự nghiệp công lập ……………………………………………………… 5
1.1.1.Khái niệm, đặc điểm và vai trò đơn vị sự nghiệp công lập ………………………..5
1.1.2.Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập……………………………………………………….7
1.1.3.Bệnh viện công lập và đặc điểm của bệnh viện công lập…………………………10
1.2.Công tác quản l  tài chính đối với bệnh viện công lập………………………………….12
1.2.1.Quy trình quản lý tài chính tại các bệnh viện công lập ……………………………13
1.2.2.Mục tiêu của quản lý tài chính trong bệnh viện công………………………………14
1.2.3. Các nguyên tắc cơ bản về quản lý tài chính các bệnh viện công lập…………15
1.2.4.Nội dung công tác quản l  tài chính đối với bệnh viện công lập [21]………..17
1.2.5.Các nguồn tài chính và các nội dung chi đối với một bệnh viện công lập ….19
1.2.6.Các yếu tố tác động đến quản lý tài chính các bệnh viện công lập ……………27
1.3.Những đổi mới trong cơ chế quản lý tài chính tại các bệnh viện công lập……….29
1.4.Kinh nghiệm trong công tác quản lý tài chính tại một số bệnh viện và bài học
kinh nghiệm rút ra cho Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải…………………………….32
1.4.1.Kinh nghiệm quản lý tài chính của Bệnh viện An Sinh. ………………………….32
1.4.2.Kinh nghiệm quản lý tài chính tại một số bệnh viện công lập của tỉnh Nghệ
An…………………………………………………………………………………………………………….33
1.4.3.Các bài học kinh nghiệm rút ra cho Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải..34
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾvi
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI BỆNH
VIỆN ĐA KHOA KHU VỰC TRIỆU HẢI………………………………………………………35
2.1.Khái quát về Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải……………………………………..35
2.1.1.Quá trình hình thành và phát triển ………………………………………………………..35
2.1.2.Tổ chức bộ máy. ………………………………………………………………………………..36
2.1.3.Tình hình hoạt động của Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải……………….37
2.1.4.Chế độ nhà nước liên quan đến công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa
khoa khu vực Triệu Hải ………………………………………………………………………………39
2.2.Thực trạng công tác quản lí tài chính tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải 42
2.2.1.Thực trạng lập dự toán thu chi tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải ….42
2.2.2.Thực trạng thực hiện dự toán thu chi tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải
………………………………………………………………………………………………………………..45
2.2.3. Thực trạng công tác quyết toán tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải ..63
2.3. Kêt quả khảo sát đánh giá công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa khoa khu
vực Triệu Hải ……………………………………………………………………………………………….65
2.4. Đánh giá thực trạng những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân
hạn chế của QTTC tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải……………………………..70
2.4.1. Những kết quả đạt được……………………………………………………………………..70
2.4.2. Những hạn chế trong công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa khoa khu
vực Triệu Hải …………………………………………………………………………………………….71
2.4.3.Nguyên nhân của những hạn chế………………………………………………………….73
CHƢƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI
CHÍNH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA KHU VỰC TRIỆU HẢI……………………….76
3.1.Mục tiêu, định hướng phát triển Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải. …………76
3.1.1.Mục tiêu phát triển chung của ngành y tế………………………………………………76
3.1.2.Mục tiêu, định hướng phát triển của Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải 78
3.2.Các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa khoa khu
vực Triệu Hải ……………………………………………………………………………………………….81
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện công tác lập dự toán ……………………………………………81
3.2.2 Giải pháp về công tác thực hiện kế hoạch thu- chi:…………………………………85
3.2.3. Giải pháp về công tác quyết toán:………………………………………………………..89
3.2.4. Giải pháp về công tác thanh tra , kiểm tra tài chính: ………………………………89
3.2.5. Các giải pháp khác…………………………………………………………………………….90
PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ…………………………………………………………..93
1.Kết luận …………………………………………………………………………………………………….93
2.Kiến nghị…………………………………………………………………………………………………..93
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾvii
2.1. Khuyến nghị với Chính phủ…………………………………………………………………..94
2.2. Khuyến nghị với Chính quyền địa phương………………………………………………96
2.3.Khuyến nghị với Bộ Y tế……………………………………………………………………….96
TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………………………………………….98
QUYẾT ĐỊNH VỀ VIỆC THÀNH LẬP HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 1
NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 2
BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN
XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1: Tình hình nhân sự của Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải. …………………..37
Bảng 2: Tình hình hoạt động của Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải …………………38
Bảng 3. Bảng tổng hợp dự toán nguồn thu và tỷ trọng các nguồn thu giai đoạn 2015-2017…..42
Bảng 4. Nguồn NSNN cấp cho BVĐK khu vực Triệu Hải từ 2015-2017 ………………..46
Bảng 5. Nguồn thu viện phí & BHYT của BVĐK khu vực Triệu Hải 2015 -2017 ……47
Bảng 6. Tỷ lệ % NSNN cấp so với nguồn thu từ viện phí, BHYT từ năm 2015-2017 …48
Bảng 7. Thực trạng thu viện phí so với chi phí thực khám chữa bệnh ……………………..50
Bảng 8. Nguồn thu từ các dịch vụ và tài trợ, viện trợ quốc tế 2015-2017 ………………..51
Bảng 9. Tình hình chi tiêu cho nhóm I từ năm 2015-2017 …………………………………….59
Bảng 10. Tỉ lệ chi cho các khoản thuộc nhóm II từ các nguồn 2015-2017 ……………….60
Bảng 11. Tỷ lệ chi cho các khoản thuộc nhóm III từ các nguồn 2015-2017 …………….61
Bảng 12. Tỷ lệ chi cho các khoản thuộc nhóm IV từ các nguồn 2015-2017 …………….62
Bảng 13: Quyết toán thu chi Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải 2015 – 2017 ……..63
Bảng 14: Thông tin chung về đối tượng khảo sát tại Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu
Hải …………………………………………………………………………………………………………………66
Bảng 15: Kết quả khảo sát về công tác quản lý tài chính tại Bệnh viện đa khoa khu vực
Triệu Hải, tỉnh Quảng Trị………………………………………………………………………………….66
Bảng 16: Kết quả phân tích giá trị trung bình MEAN về công tác quản lý tài chính tại
Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải, tỉnh Quảng Trị………………………………………….68
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾix
DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Hình 1: Nguồn và cơ chế tài chính cho cơ sở cung ứng dịch vụ y tế……………………….21
Sơ đồ 1: Tổ chức bổ máy Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải ……………………………36
Biểu đồ 1: Tỷ trọng các nguồn thu giai đoạn 2015-2017 ……………………………………….45
Biểu đồ 2: Tốc độ tăng trưởng nguồn thu giai đoạn 2015-2017 ……………………………..48
Biểu đồ 3. So sánh nguồn NSNN cấp so với nguồn thu viện phí, BHYT …………………49
Biểu đồ 4. Tình hình chi tiêu nhóm I của Bệnh viện đa khoa khu vực Triệu Hải……..5