Nghiên cứu điều trị phẫu thuật sỏi đường mật có siêu âm chẩn đoán và nội soi trong mổ ở bệnh viện Kiên Giang

Luận án Nghiên cứu điều trị phẫu thuật sỏi đường mật có siêu âm chẩn đoán và nội soi trong mổ ở bệnh viện Kiên Giang.

Luận án tiến sỹ : Phạm Văn Đởm

Chuyên ngành: Phẫu thuật đại cương;  năm bảo vệ 2001

Hướng dẫn khoa học : GS.TS Đỗ Kim Sơn

Sỏi đường mật ở Việt Nam mang đặc thù của bệnh lý sỏi mật miễn nhiệt đới, liên quan với bệnh lý giun đũa [168]. Vì vậy sỏi trong gan chiếm một tỷ lệ cao (30-32%). Phân bố sỏi ở các ống hạ phân thùy, phân thùy, ống gan và ống mật chủ. Sót sỏi trong gan sau phẫu thuật là một yếu tố dẫn đến tái phát sỏi ở ống mật chủ [15, 56] và là một trong nhiều nguyên nhân gây nên các biến chứng nguy hiểm như phù tụy cấp do sỏi, thấm mật phúc mạc, viêm phúc mạc mật, sốc nhiễm trùng đường mật, áp xe dường mật, chảy máu đường mật… Các biến chứng này đa phần bắt buộc phải tiến hành phẫu thuật cấp cứu mà trong mổ cấp cứu, thể trạng bệnh nhân nặng, chưa được điều trị chuẩn bị, không đủ dữ liệu khách quan để đánh giá tổn thương mà hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm của phẫu thuật viên trong khi trình độ của các phầu thuật viên trong các tua trực lại rất khác nhau. Những lý do trên đã dẫn đến một hậu quả là tỷ lệ sỏi sót thường cao [8, 16, 25]. 

Mối quan tâm loại trừ khả năng sót sỏi hay nói một cách đúng hơn là hạn chế sót sỏi được các phẩu thuật viên quan tâm từ rất lâu. Năm 1930, Mirizi đã chủ trương và thực hiện chụp dường mật trong mỗ là một tiến bộ đáng kể trong điều trị phẫu thuật dường mật, có giá trị chẩn đoán, kiểm tra sỏi tốn dư sau khi lấy sỏi. 
Caroli, Mallet Guy trong thập kỷ 30 là những nhà nghiên cứu đầu tiên của Pháp, phát triển phương pháp chụp dường mật trong mỗ kết hợp với đo áp lực đường mật để kiểm tra kết quả phẫu thuật ngay sau mổ. 
Từ thập kỷ 70, sự xuất hiện của siêu âm, nội soi ống mềm đã dưa nến y học hiện đại lên những bước tiến mới trong chẩn đoán và điều trị. 
Siêu âm và nội soi trong mổ đã đưa phẫu thuật gan – đường mật nói chung và phẫu thuật đường mật nói riêng đến một bước ngoặt quan trọng:

chiến thuật mổ thích hợp, thao tác kỹ thuật dưới hướng dẫn của siêu âm và nội soi chuẩn xác, có độ tin cậy cao, giảm đáng kể tỷ lệ sót sỏi. 
Từ đầu năm 1996 tại khoa ngoại bệnh viện Đa khoa Kiên Giang đã được trang bị máy siêu âm và nội soi ống mềm để áp dụng cho phẫu thuật đường mật. Với hy vọng hạn chế tối đa sót sỏi sau mổ. 
Chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với mục tiêu: 
1. Nghiên cứu sử dụng siêu âm và nội soi đường mật trong mỗ để xác định vị trí sỏi trong gan, hướng dẫn các kỹ thuật lấy sỏi, hạn chế sót sỏi trong điều trị sỏi trong gan. 
2. Đánh giá kết quả sau mổ gần và xa về các mặt lâm sàng, cận lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh khi áp dụng các kỹ thuật trên trong phẫu thuật điều trị sỏi mật ở bệnh viện Kiên Giang.