Nghiên cứu trị số sóng xung Doppler của tốc độ dòng máu động mạch rốn trên thai nhi bình thường từ 28 tuần đến lúc chuyển dạ đẻ

Nghiên cứu trị số sóng xung Doppler của tốc độ dòng máu động mạch rốn trên thai nhi bình thường từ 28 tuần đến lúc chuyển dạ đẻ.Theo dõi thai trước đẻ, đặc biệt thai có nguy cơ cao là nhiêm vụ quan trọng của các nhà sản khoa, nhằm đảm bảo cho trẻ ra đời khoẻ mạnh, giảm tỷ lệ bệnh tật và tỷ lệ tử vong chu sản.

Sự phát triển của thai nhi trong tử cung hoàn toàn phụ thuộc vào hệ thống tuần hoàn tử cung – rau – thai. Mọi sự trao đổi chất giữa mẹ và rau thai đều được thực hiện thông qua bánh rau và dây rốn. Cho nên bất cứ một sự tác động nào làm thay đổi tuần hoàn tử cung – rau – thai đều ảnh hưởng đến sự phát triển của thai, làm cho thai chậm phát triển trong tử cung và suy thai trong tử cung. Những bệnh lý của người mẹ có liên quan đến chức năng của rau đều ảnh hưởng đến thai như: nhiễm độc thai nghén, viêm thận, cao huyết áp mạn tính, đái đường,… ở 3 tháng cuối. Thai của người mẹ nguy cơ cao này nếu không được phát hiện sớm, điều trị kịp thời hoặc lấy ra kịp thời có thể bị bệnh và chết trong thời kỳ chu sinh. Do vậy mục tiêu chính của chương trình theo dõi thai trước đẻ là phát hiện các yếu tố có thể làm hại đến thai, phát hiện sớm các tình trạng bất thường của thai để có thái độ xử trí thích hợp, kịp thời [91].

Nhiều phương pháp thử nghiệm được áp dụng để đánh giá tình trạng sức khoẻ của thai trong thời gian trước đẻ, đặc biệt đối với thai có nguy cơ cao. Từ những năm 1940, người ta đã dùng ống gỗ để nghe tim thai và thấy rằng nhịp tim thai có liên quan với sức khoẻ của thai. Những năm đầu thập kỷ 60, người ta phát hiện ra phương pháp đo pH máu động mạch rốn. Từ năm 1970, việc theo dõi liên tục thai bằng siêu âm, monitor sản khoa được áp dụng [122]. Ngày nay, nhiều thử nghiệm sử dụng các phương pháp thăm dò này được phổ biến trong lâm sàng nhằm đánh giá các chỉ số lý sinh học của thai. Các phương pháp để đánh giá chỉ số lý sinh học bao gồm: thử nghiệm không đả kích, thử nghiệm có đả kích (bằng oxytoxin hay kích thích núm vú), cử động thở của thai, cử đông toàn thân thai, cử đông chân tay, lượng nước ối, đô trưởng thành của bánh rau [36], [102], [104].

Hiên nay người ta đã sử dụng Doppler để thăm dò tuần hoàn tử cung – rau – thai, đánh giá được tình trạng sức khoẻ của thai, đặc biệt là thai chậm phát triển trong tử cung [123], [127], [160]. Kỹ thuật siêu âm Doppler đã được áp dụng nhiều nơi trên thế giới, nhưng ở Việt Nam, hiện nay việc ứng dụng siêu âm Doppler vào thăm dò tuần hoàn thai nhi mới chỉ là bắt đầu. Cho đến nay chưa có công trình nghiên cứu về các chỉ số Doppler của tuần hoàn mẹ – thai trên thai bình thường. Do vậy, để bước đầu xây dựng môt số hằng số sinh lý về siêu âm Doppler của thai bình thường ở nước ta, chúng tôi thực hiện đề tài “Nghiên cứu trị số sóng xung Doppler của tốc độ dòng máu đông mạch rốn trên thai nhi bình thường từ 28 tuần đến lúc chuyển dạ đẻ”.

MỤC TIÊU NGHIÊN cứu

1. Xác lập các trị số bình thường trên sóng xung Doppler của tốc đô dòng máu đông mạch rốn từ 28 tuần đến lúc chuyển dạ đẻ (Tỉ lệ tâm thu/ tâm trương, chỉ số trở kháng, chỉ số xung).

2. Xác định biểu đồ tỷ lệ tâm thu / tâm trương, chỉ số trở kháng, chỉ số xung trong quá trình thai nghén từ 28 tuần đến khi chuyển dạ đẻ, để có số liệu cơ bản, qua đó phát hiện những bất thường cho thai trong tử cung.

3. Đánh giá bước đầu đô nhậy, đô đặc hiệu của ba chỉ số trên (tỷ lệ tâm thu / tâm trương, chỉ số trở kháng, chỉ số xung) trong chẩn đoán thai chậm phát triển và thai suy.